Art for Air. Alisa Chunchue. Numthong Art Space. Ari. – Bangkok, Thailand

In de up and coming wijk Ari bezoek ik de Numthong Art Space, in een grote, heel koele villa verstopt op een omheind terrein. De expositie Art for Air, bestaat uit sculpturen van Alisa Chunchue en schilderijen van Surajet Thongsuea. De sculpturen zijn met name neuzen, in soorten en maten. De schilderijen van Surajet Thongsuea zijn met name zwart-wit schilderijen

Kleurrijker zijn de werken van Giacomo Failla, die ook te bewonderen zijn: een soort schilderijen in verschillende abstracte lagen van kleur alsof er knip-en plakwerk aan te pas is gekomen. Deze spreken me het meeste aan. Een mooi uitstapje uit de hectiek en warmte.

Niki de Saint Phalle – Schirn, Frankfurt, Duitsland

Altijd fijn om een expositie van Niki de St Phalle te vinden. En deze was dan ook nog eens uitgebreid en divers. Wat een verrassing. Enkele werken had ik elders al gezien (in Hannover bijvoorbeeld, of in Mons, in België of Dortmund) maar ze zijn altijd weer even indrukwekkend en ‘food for thought’ bij het leven van De St Phalle.

Louise Bourgeois. The Woven Child – Hayward Gallery, Londen

In the last two decades of her career, Bourgeois began to incorporate clothes from all stages of her life into her art.

This developed into a varied body of work – from monumental installations, to figurative sculptures and abstract collages – incorporating textiles such as bed linen, handkerchiefs, tapestry, and needlepoint.

Bourgeois’s fabric works mine the themes of identity and sexuality, trauma and memory, guilt and reparation that are central to her long and storied career.

‘I have always had a fascination with the magic power of the needle. The needle is used to repair the damage. It’s a claim to forgiveness.’

Louise Bourgeois: The Woven Child sums up this wonderfully inventive and compelling final chapter in this extraordinary artist’s work.

El Anatsui. Triumphant Scale & Women in Society – Mathaf Museum of Modern Art, Doha, Qatar

Het Mathaf Museum of Modern Art in Doha ligt zo’n 15 km van Souq Waqif, het hart van Doha. Met het OV kom je er lastig dus nam ik een taxi. Op het moment van bezoek is er een tijdelijke expositie van El Anatsui, een artiest geboren in Ghana, die later veel omzwervingen maakte. De expositie opent met enorme werken, een soort gordijnen, gemaakt van aan elkaar gehechte flessendoppen en andere soortgelijke materialen. Ze zijn enkele meters bij enkele meters groot en enorm indrukwekkend. Verder zijn er bewerkte houten sculpturen uit zijn vroege perioden en mooie schilderijen van de laatste jaren. Een interessante artiest om kennis mee te maken.

De vaste expositie is zo mogelijk nog interessanter. Onder de titel Women in Society hangen er werken van vrouwelijke kunstenaars of van vrouwen in werken van mannelijke kunstenaars uit Qatar en het (arabische) buitenland. Dit werk van Ismail Fattah sprak me, net als het werk dat er naast hing, in het bijzonder aan. Dit museum mag je eigenlijk niet overslaan als je naar Doha gaat!

KAWS. He eats alone – The Fire Station, Doha, Qatar

Every since I found out there was a KAWS exhibit in The Fire Station I was super exhilarated. The exhibit in The Fire Station was amazing: more than life size sculptures, murals and paintings in bright colors. His well known figures with the crossed out eyes of course but also works I hadn’t seen before. The four museum guards were a little much for the size of the exhibit but hey… Loved it!

Do not touch, caress! Jaume Plensa – Museum Beelden aan Zee, Scheveningen

Schitterende sculpturen van Jaume Plensa staan binnen en buiten het Museum Beelden aan Zee in Scheveningen. De afgelopen jaren heb ik al een flink aantal werken van Plensa gezien: van een sculptuur in Yerevan, Armenië die ik pas later, op foto’s, herkende als een Plensa, tot een waanzinnig indrukwekkend beeld in de haven van Antibes. Maar ook de ‘straatverlichting’ in het hart van Nice. Nieuw zijn de werken dus niet voor me. Maar in het grauwe weer van deze septemberochtend hebben ze weer een andere dimensie. De stalen beelden voor het museum met hun snijlijnen, de albaster-witte hoofden, het getinkel van de letters in de opengewerkte sculpturen in de binnentuin en niet te vergeten de warm verlichte gezichten in de hoofdzaal. Een schitterend geheel. Een leuke bijkomstigheid was ook de expositie van Kees Gubbels, waarvan ik tot op heden alleen werken had gezien bij ArtZuid en in het Kröller-Muller.

Felix Fénéon (1861 – 1944) – Musée du Quai Branly, Parijs, Frankrijk

Het Musée du Quai Branly is mijn alltime favoriete volkenkundige museum. De architectuur, de tuin, de verlichting én natuurlijk de collectie. Ze zijn allemaal indrukwekkend. Dit keer kom ik voor de expositie van Felix Fénéon. Een kunstcriticus die als één van de eersten begon met het verzamelen van werken uit overzeese gebieden, met name uit Afrika. Maar ook verzamelde hij schilderijen van schilders uit zijn tijd, zoals de werken in deze expositie: schilderijen waarin zwarte mensen een hoofdrol spelen.Het is in deze tijd van inclusieve kunst een mooie invalshoek. Een bezoekje waard. Het is jammer dat de expositie in Musée l’Orangerie waarin meer van zijn verzamelde Europese kunst getoond wordt, pas in oktober opent. Die loop ik dus mis.

Calder / Picasso – Musée Picasso, Parijs, Frankrijk

De expositie van Calder – Picasso stond na de Islamic Art Department van het Louvre bovenaan mijn verlanglijstje van exposities voor deze trip naar Parijs. En wat was het de moeite waard. Op fraaie wijze, soms onnavolgbaar dat wel, worden stukken uit de collectie van Picasso ontsloten door ze te koppelen aan werken van Alexander Calder. Maar ook van Calder krijg ik een volledig andere kant te zien dan de mobiles die ik voornamelijk van hem ken. Ultrafijne figuratieve draadinstallaties bijvoorbeeld, of sculpturen van menselijke figuren. Een expositie waar ik bijzonder blij van werd!

Alberto Giacometti. Narrating the Body – Fondation Giacometti, Parijs, Frankrijk

Dit jaar liep ik de expositie van Giacometti mis in Museum de Fundatie in Zwolle. De kans om deze expo dunnetjes over te doen is er met de Fondation Giacometti in Parijs. In het Institut Giacometti exposeren zij werken van Alberto Giacometti in een schitterend bewaard gebleven oud pand met veel authentieke elementen. In de kelder, waar ook de entree is, zie je de opzet van zijn atelier. Op de verdieping staat een verzameling van zijn werken die in de geornamenteerde omgeving extra schraal, mager zo je wilt, afsteken. Een schitterende combinatie!

Biënnale 2019 – Artzuid, Amsterdam

Artzuid levert altijd bijzondere sculpturen op in de open ruimte. De expositie is gratis te bezoeken, of met gidsje voor 3 euro. Tijdens vorige uitstapjes naar Amsterdam kwam ik al herhaaldelijk langs de vrolijke hond ‘Your dog’ van Yoshitomo Nara waar ik onlangs een versie ‘om de hoek’ van aantrof in Museum Voorlinden in Wassenaar. Maar de expositie biedt sowieso veel moois: een zwart witte sculptuur van kunststof van Jean Dubuffet, een Denker van Rodin voor het Hilton Hotel, een kinetische installatie van Jesus Rafael Soto met duizenden blauwe bewegende draden, een groot, plat hoofd van Jaume Plensa (die nog op het verlanglijstje staat in het museum Beelden aan Zee deze zomer). Een Karel Appel, een erg flexibele dame ‘Myth Sphinx’ van Marc Quinn, een enge haas van Henk Visch, de erg coole Nijinski-haas van Barry Flanagan en de mooie duim van César voor de ontvangstruimte van ArtZuid. En dan heb ik nog niet eens alles gezien! Maar niet getreurd, de expo loopt tot ergens in september. Tijd genoeg om de rest ook nog eens te gaan zien.

Louise Bourgeois in de Rijksmuseumtuinen – Rijksmuseum, Amsterdam

Na het indrukwekkende spinnenpaar in het Gemeentemuseum in Den Haag en de nog veel indrukwekkender Maman bij het Guggenheim Museum in Bilboa, kon ik niet wachten op de sculpturen van Louise Bourgeois in de Rijksmuseumtuinen. Naast een innig vervlochtend spinnenpaar zijn er ook abstractere werken, een wat amorf stuk en, aan de voorkant van het Rijksmuseum een supergrote spin die solitair zijn plek inneemt. De kleinere kunstwerken, zoals de vervlochten handen zeggen me niet zoveel. Maar de schitterende ‘coconnen’ die samen in een boom hangen zijn weer prachtig. Al met al een mooie balans. En net als elk jaar is deze gratis expositie geweldig!

Women of Japan / VOC Japan / Living Colours / Andy Warhol. Forever Young – Museum No Hero, Delden.

Mijn bezoekje aan Museum No Hero in Delden stelde ik twee dagen uit zodat ik ook de expositie Andy Warhol – Forever Young erbij mee kon pakken. Dat betekende vier exposities in één museum. Ik begin dus maar boven, waar vooral foto’s van fotografen Steve Schapiro, David McCabe, Billy Name e.a. hangen, aangevuld met vijf of zestal werken van Warhol, waaronder zeefdrukken van Marilyn Monroe, Beatrix en de Engelse koningin. Een kleine presentatie maar interessant.

Vervolgens beland ik bij VOC Japan – Nederland. Deze expo schets de geschiedenis van een tijdperk waar ik eigenlijk niets van weet. Het porselein komt van diverse bronnen (waaronder Landgoed Twickel) maar serviesgoed vind ik niet erg spannend. Dan hangen er nog wat willekeurige werken, waaronder een mooie Appel en een Leo Gestel die me aansprak. Net als de Chinese dames die er al vanaf het begin hangen.

Door dus naar Living Colours, een expo over de ongekende precisie van de Post-Painterly Abstraction, met twee strakke werken van Frank Stella, en Expressionistische Abstractie. Maar er staat ook een rode plexiglas wolf van Orlinski en een grote industriëel aandoende sculptuur van Louise Nevelson bijvoorbeeld.

En op de benedenverdieping is de expositie Women of Japan. Die is erg gevariëerd: er zijn een paar kimono’s, er hangen een paar interessante foto’s van westerse fotografen van Japanse vrouwen, er zijn verhalen opgetekend van Japanse vrouwen en er zijn mooie prenten over de rol van de Japanse vrouw. In deze sectie vallen eigenlijk het meest de seksinstructies op, waarop veelal het mannelijk geslacht buitenproportioneel is afgebeeld, om destijds de lachers op de hand te krijgen.

Kunsthalle Bremen – Bremen, Duitsland

Als er één museum in Bremen een aanrader is, dan is het wel de Kunsthalle. Aan de kop van de wijs Ostertor ligt dit indrukwekkende museum met al mijn usual suspects en meer: van Alechinsky tot Lovis Corinth, van Rodin tot Kirchner, van Bonnard tot Pisarro. In de hal hangt een enorm werk, muren groot, van Sarah Morris, die ook de muren bij het K21 in Düsseldorf maakte. En een paar kleine Alechinsky’s, een lichtsculptuur van James Turrell. Maar ook hangen er een paar Vasarely’s, een kunstenaar met wiens werk ik in 2011 voor het eerst kennis maakte in het Cafesjian Museum of Art in Yeravan (Armenië). Dat laatste was sowieso een geweldig museum: als je alleen al kijkt naar de sculpturen voor de deur: een dikke kat van Botero voor de deur, en traplopende personen van Lynn Chadwick, maar ook zag ik voor het eerst een sculptuur van een zittende man van Jaume Plensa. Maar goed, de Kunsthalle in Bremen is fantastisch en maakte in ieder geval mij helemaal happy. Het mooist was wel een stilleven van Jawlensky.