Vrijdag bezocht ik één van de meest bizarre expo’s van de laatste tijd. Venus & Mercury van Vivianne Sassen in het Huis Marseille verbind het Franse hof met hedendaagse fotografie. Bijzondere verhalen over homofilie aan het hof, standbeelden met ontbrekende ledematen, het frivole witte nachthemdje waarin een prinses of koningin geportretteerd werd, bloedlatingen en syfilis, héél veel syfilis. Needless to say dat ik er wel een keer doorheen was.
Category Archives: 21e eeuw
Rob van Koningsbruggen. Schilderijen 2003 – 2019 – Kunstmuseum, Den Haag
Voor het eerst sinds 2002 is er in het Kunstmuseum Den Haag weer een overzichtstentoonstelling van Rob van Koningsbruggen. Kleurrijke abstracte schilderijen uit de periode 2003 – 2019 van deze Haagse schilder. De schilderijen in de reeks zoals op de posters geadverteerd spreken me het meest aan, maar ook dan zijn de kleurstellingen met name bepalend.
Louise Bourgeois. To Unravel a Torment – Museum Voorlinden, Wassenaar
Na de expositie met een flink aantal sculpturen in de Rijksmuseumtuinen én een Maman in het congrescentrum van Doha, Qatar is het geweldig om deze overzichtstentoonstelling van Bourgeois in Nederland te kunnen zien. Veertig werken hangen er, van het Glenstone Museum, The Easton Foundation en Voorlinden zelf, in 8 zalen. De Maman in de tuin is de enige spin, maar wel de grootste die ze ooit heeft gemaakt. Haar vroege sculpturen zijn lang en slank, de daaropvolgende periode zijn haar sculpturen met name macaber. Haar tekeningen, schilderijen en textielwerken zijn verrassend, ondanks de vaak wel zware thematiek die er, gezien de titel van de expo, achter moet zitten. Haar installaties vragen wat meer verbeelding. Al met al een expositie die ik bijzonder mooi vind en waar ik erg van genoten heb.
Anselm Kiefer – Museum Voorlinden, Wassenaar
Museum Voorlinden exposeert 5 werken van Anselm Kiefer in de tuinzaal. Kiefer, geboren aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, heeft in zijn werken de oorlog als rode draad. Drie enorme werken met een enorme gelaagdheid van materialen hangen er, een sculptuur van wat lood lijkt en een installatie van blaadjes in een glazen cabine. De schilderijen zijn donker, duister en indrukwekkend. Het luchtige van de installatie van blaadjes daarmee in schril contrast. Zijn werken kwam ik al vaker tegen, vaak in Duitsland maar ook op onverwachte andere plekken. Mooi om even mee te pakken naast de expo van Louise Bourgeois.
Look. Andrii Abhinava Chernovil – Katara Cultural Village, Doha, Qatar
Het Katara Cultural Village zou één groot cultureel geheel moeten zijn. Vanaf de metro kom je in een soort doolhof van gebouwen formaat Bijenkorf, te beginnen met Galerie Lafayette, en doorzettend in gebouwen die zuiver op Qatari gericht zijn met producten die binnen hun maatschappij passen. De beloofde cultuur blijft onzichtbaar, misschien verstopt in één van de grotere gebouwen, of nu gewoon niet aanwezig. Het enige wat ik tegenkom is een kleine expositie van schilderijen over Qatar van de Oekraïense schilder Andrii Abhinava Chernovil. Zweverige, bijna impressionistische schilderijen met rare lijsten. Een kleine expo die leuk was om even de warmte voor uit te stappen maar verder niet heel schokkend.
El Anatsui. Triumphant Scale & Women in Society – Mathaf Museum of Modern Art, Doha, Qatar
Het Mathaf Museum of Modern Art in Doha ligt zo’n 15 km van Souq Waqif, het hart van Doha. Met het OV kom je er lastig dus nam ik een taxi. Op het moment van bezoek is er een tijdelijke expositie van El Anatsui, een artiest geboren in Ghana, die later veel omzwervingen maakte. De expositie opent met enorme werken, een soort gordijnen, gemaakt van aan elkaar gehechte flessendoppen en andere soortgelijke materialen. Ze zijn enkele meters bij enkele meters groot en enorm indrukwekkend. Verder zijn er bewerkte houten sculpturen uit zijn vroege perioden en mooie schilderijen van de laatste jaren. Een interessante artiest om kennis mee te maken.
De vaste expositie is zo mogelijk nog interessanter. Onder de titel Women in Society hangen er werken van vrouwelijke kunstenaars of van vrouwen in werken van mannelijke kunstenaars uit Qatar en het (arabische) buitenland. Dit werk van Ismail Fattah sprak me, net als het werk dat er naast hing, in het bijzonder aan. Dit museum mag je eigenlijk niet overslaan als je naar Doha gaat!
40 Different Narratives. Reza Doust – The Fire Station, Doha, Qatar
Iraans-Canadese kunstenaar Reza Doust exposeert in één van de expositieruimte bij The Fire Station in Doha. In de expo 40 Different Narratives geeft hij zijn interpretatie op de werken van Mirza Ali, een kunstenaar uit de 16e eeuwse Safawiedische Gouden Eeuw. Het resultaat is een collage van elementen die samen een soort droombeeld vormen. De artiest was op het moment van mijn bezoek in de studio aan het werk. Interessant om te zien.
Mubarak Nasser Al-Thani -The Fire Station, Doha, Qatar
Bij The Fire Station in Doha zijn verschillende expositieruimtes. In één ervan is een expositie met werken van Mubarak Nasser Al-Thani. Kleurrijke werken van drukke stedelijke landschappen. Een interessante kleine expo waar verbazingwekkend veel mensen rondliepen. En op de bovenverdieping is een installatie met een soort kerstboompieken en bedrukte doeken van Bouthayna Al Muftah, één van Qatar’s bekendste hedendaagse artiesten.
KAWS. He eats alone – The Fire Station, Doha, Qatar
Every since I found out there was a KAWS exhibit in The Fire Station I was super exhilarated. The exhibit in The Fire Station was amazing: more than life size sculptures, murals and paintings in bright colors. His well known figures with the crossed out eyes of course but also works I hadn’t seen before. The four museum guards were a little much for the size of the exhibit but hey… Loved it!
Spectrosynthesis II – Exposure of Tolerance: LGBTQ in Southeast Asia – Bangkok Art & Culture Center (BACC), Bangkok, Thailand
Het BACC ligt in het hartje van de stad en is één groot cultureel centrum met diverse exposities over het 8 verdiepingen tellende moderne gebouw. De belangrijkste expositie op het moment dat ik bezoek gaat over LGBTQ-rechten in Zuid-Oost Azië. Dat is wereldwijd een onderwerp dat speelt. In deze expositie met name fotografie van verschillende Aziatische fotografen. Indringende werken die resoneren, als je de vertegenwoordiging van LGBTQ in de Thaise samenleving ziet. Verder zijn er nog diverse andere exposities die ook allemaal in meer of mindere mate rond hetzelfde thema spelen. Ben je in centraal Bangkok, dan is hier binnenlopen zeker de moeite waard. En de entree is ook nog eens gratis.
Vaste collectie – Museum of Contemporary Art (MOCA), Bangkok, Thailand
Het MOCA Bangkok stond hoog op mijn verlanglijstje. Het museum ligt 14 km uit het centrum van de stad en is met het OV moeizaam te bereiken. Dus nam ik een taxi en zelfs dat was een crime. Het museum is een geweldig gebouw, zowel van binnen als van buiten. De kunst daarentegen is… bijzonder! Het overgrote deel van de werken is surrealistisch, een combi tussen Dali en Jeroen Bosch. Het is interessant te zien hoe de kunst hier gedefinieerd wordt door de overheersende cultuur. Maar als ik eerlijk ben zijn de werken niet aan mij besteed.
Do not touch, caress! Jaume Plensa – Museum Beelden aan Zee, Scheveningen
Schitterende sculpturen van Jaume Plensa staan binnen en buiten het Museum Beelden aan Zee in Scheveningen. De afgelopen jaren heb ik al een flink aantal werken van Plensa gezien: van een sculptuur in Yerevan, Armenië die ik pas later, op foto’s, herkende als een Plensa, tot een waanzinnig indrukwekkend beeld in de haven van Antibes. Maar ook de ‘straatverlichting’ in het hart van Nice. Nieuw zijn de werken dus niet voor me. Maar in het grauwe weer van deze septemberochtend hebben ze weer een andere dimensie. De stalen beelden voor het museum met hun snijlijnen, de albaster-witte hoofden, het getinkel van de letters in de opengewerkte sculpturen in de binnentuin en niet te vergeten de warm verlichte gezichten in de hoofdzaal. Een schitterend geheel. Een leuke bijkomstigheid was ook de expositie van Kees Gubbels, waarvan ik tot op heden alleen werken had gezien bij ArtZuid en in het Kröller-Muller.
Vaste collectie – Van Abbemuseum, Eindhoven
Op een middag, tussen de NJK zwemwedstrijden van mijn neefje door vond ik de tijd om de vaste collectie van het Van Abbemuseum te bezoeken. Zoals ik op de site al had kunnen zien hingen er veel schitterende werken. Naast het al bekende werk Angela Davis van Iris Kensmil is er nu ook het werk Here the New Negro Begins. Verder vind ik er Kokoschka, Ernst, Kandinsky, Picasso en fraaie Jan Sluijters. Maar ook de dikke baby’s van Jörg Immendorff, een opstapeling van een soort zandzakken in een cirkel van Dan Peterman, de harde gezichten in een schilderij van Charley Toorop, een kleurrijk werk van Jean Dubuffet. En misschien wel voor het eerst zie ik een foto van Rineke Dijkstra. Echt de moeite waard, deze vaste collectie!
AKI Takes Over. Expositie AKI ArteZ – Vrijhof, Universiteit van Twente
Dat de receptioniste van de Vrijhof niets kon vinden over de expositie van Aki Artez leerlingen onder de naam AKI Takes Over was al onheilspellend. Maar het bleek niet verwonderlijk want de werkstukken waren ook erg schamel: naast een paar naargeestige schilderijen waren er wat van metaaldraad gemaakte installaties en wat rommelige, ongeïnteresseerd opgezet lijkende tekeningen. Een tegenvaller dus, deze kleine expositie. En dat is jammer, want AKI Artez-leerlingen maken soms ook bijzonder mooi werk. Het feit dat ik alleen een foto van het kunstwerk in de vijver gemaakt heb en niet bij de expositie bewijst wel dat ik er echt niets aan vond.
Collectie – Museum Voorlinden, Wassenaar
Naast de tijdelijke expositie biedt het museum veel meer: de expositie Less is More bijvoorbeeld, met een ‘zwart gat’ van de Libanese Mona Hatoum, twee enorme kommen gevuld met parels, van Ai Wei Wei, een meer dan levensecht hyperrealistisch werk van Ron Mueck van een ouder echtpaar op het strand (eng!), een pilaar van taperollen van Eva Rothschild en een schilderij van Piero Manzoni. En natuurlijk heel veel meer werken. Verder heeft het museum een aantal schitterende werken in de vaste collectie: een enorme metalen sculptuur (Open Ended) van Richard Serra waar je in kunt lopen en wat voelt als verdwalen in een doolhof, als je een uitgang verwacht en dieper de sculptuur in geleidt wordt. Of het zwembad van Leandro Erlich, waarin je de illusie hebt in het zwembad onder het wateroppervlak terecht gekomen te zijn en naar buiten het zwembad kunt kijken. Maar ook een hond om een hoek (Yoshitomo Nara) of miniatuurliftjes (Maurizio Cattelan) in de plint van een muur. Maar niet alleen het museum is de moeite waard, ook het terrein er omheen is schitterend: aan de rand van de duinen, met mooi onderhouden tuinen en een restaurant in een enorme villa. Een aanrader, dit museum. Hou er wel rekening mee dat de Museumkaart er niet geldig is.
Yayoi Kusama – Museum Voorlinden, Wassenaar
Omdat ik voor mijn werk naar Den Haag moest, gooide ik er een paar vakantieuurtjes tegenaan en bezocht ik de expositie Yayoi Kusama in het Museum Voorlinden in Wassenaar. Topstuk is de Infinity Mirror Room: Gleaming Lights of the Soul, waar je 45 seconden rond mag kijken naar een lichtshow die op spectaculaire wijze in het kleine kamertje weerspiegeld wordt. Eerder stond ik al in een Infinity Room in het Louisiana in Humlebaek en in het Boymans van Beuningen. Maar het blijft een ervaring! Omdat het niet druk was, stelde de suppoost voor dat ik gerust een tweede keer mocht. Een ruime 2 minuten, liet hij me er binnen. Maar de Infinity Room is niet het enige werk. Een grote, geelzwart gestipte pompoen, een van de iconen van Kusama die ook op het Japanse eiland Naoshima staat, steelt verder de show. Er hangen een aantal schilderijen, er is een met reflecterende cirkels behangen gang, er zijn schilderijen en voorwerpen vol met fallussen en één zaal is half gevuld met glanzende bollen onder een enorm schilderij Infinity Nets. Al met al een expositie waar ik erg blij van werd.
Youni Toni – Galerie Sanaa, Utrecht
Op zoek naar interessante galerieën om te bezoeken, kom ik uit bij Galerie Sanaa, in hartje Utrecht. Grappig genoeg kom ik ook langs Juffermans en koekeloer ik even naar binnen bij Kunsthandel Meijer op mijn weg er naartoe. Galerie Sanaa exposeert vaak Afrikaanse kunstenaar maar vandaag is de eer aan de Finse Youni Toni, een kunstenaar die werkt met heldere, frisse kleuren in wat vooral collega’s lijken. Ik ben altijd zo klaar in galerieën, omdat er vaak een heel beperkt aantal werken hangt. Maar deze is leuk en ik vermoed dat ik er vaker ga komen.
Oudste stadscollectie – Centraal Museum, Utrecht
Dat het Centraal Museum zo’n interessant museum was, had ik van tevoren niet gedacht. Niet alleen de bijzondere exposities, ook de topstukken uit het museum die onder de noemer ‘Oudste stadscollectie’ geëxposeerd zijn, is fraai. Met werken van (magisch) realisten als Pyke Koch, Joop Moesman of Charley Toorop. Of werken van Lydia Radda, Marlene Dumas (voor het eerst twee mooie, van een hond en van een biddend meisje), Theo van Doesburg, Bart van der Leck of René Daniels. De scheppingsverhaaltekeningen van Peter Vos, de tekst die schaduwen werpt van Cevdet Erek of Nijntjes van Piet Paris in de tuin. Er is genoeg te zien om je een flink tijdje bezig te houden en zo gevarieerd dat je je niet verveelt!
MOED: Wat niet gezien wordt – Centraal Museum, Utrecht
De expositie waarvoor ik naar ‘t Centraal Museum kwam: Wat niet gezien wordt. Een expositie over diversiteit en inclusiviteit die in samenwerking is opgezet met MOED, Museum of Equality and Difference. Werken uit eigen collectie van o.a. Nola Hatterman, Steve McQueen, Ary Scheffer en bruikleen van Iris Kensmil, Samuel Aruada worden vanuit een nieuw perspectief bekeken, met als leidende thema: kunnen we onze eigen verhalen in een ander perspectief zien. Zo wordt de vraag gesteld: kunnen we het christendom ook als niet-wit zien? Met indringende foto’s die ons doen nadenken over een zwarte Jezus, een World Press Photo die gezien kan worden als Maria in chador met een lijdende Jezus. Of de homo-erotische geladenheid van veel bijbelse schilderijen. Maar ook werken zoals Sojournour Truth van Iris Kensmil, een schilderij over een tot slaaf gemaakte vrouw die vecht tegen slavernij en voor vrouwenrechten.Een bijzonder interessante expo. Gaat het zien!
Jessica Stockholder: Stuff Matters – Centraal Museum, Utrecht
Stockholder zet je bestaande ideeën over het waardeloze en waardevolle op losse schroeven, zo promoot het Centraal Museum de expositie van Jessica Stockholder: Stuff Matters. Ik moet bekennen dat ik bij een redelijk aantal werken gewoon aan elkaar geplakte rommel zie. Maar eerlijk is eerlijk, een flink aantal werken zet je fantasie aan het werk en is ondanks de banaliteit van de materialen toch bijzonder. Een bezoek waard!