De Franse Étienne Dinet werkte jaren in Algerije. In die tijd sprak hij zich uit tegen Orientalisme, tegen kolonisatie en bekeerde hij zich tot de islam. Zijn kleurrijke schilderijen portretteren de woenstijnvolken, de gezichten van vrouwen vol tatoeages, de mannen en vrouwen in traditionele dracht. Wat er vooral uitspringt zijn de erotische schilderijen uit de prostitutiewijken, wijken die de kolonisten bedienden maar gezien de schilderijen ook de lokale bevolking. Een bijzondere, niet al te grote expositie over de vroege jaren van de 20e eeuw.
Category Archives: afrikaans
Etienne Dinet, passions algériennes – Institut du Monde Arabe, Parijs, Frankrijk
Hervé Yamguen – Afikaris Gallery, Parijs, Frankrijk
De expositie van de Kameroense Hervé Yamguen is bijzonder, op het surreële af. De werken lopen van sculpturen tot schilderijen, van schedels met dingen die eruit groeien tot surreële natuurschilderingen waar mensenhoofden uit groeien.
Verder was er in de gallery een separate expo van Marco Posso, Une constellation divine, waar ik helemaal niets mee kon. Vage beelden met fake kaarsen verspreid over de vloer, waardoor het een beetje occult aanvoelde.
Oasis d’Abondance. Enfant Précoce – 193 Gallery, Parijs, Frankrijk
Leuke expo van de Kameroense Enfant Précoce met werken vol vreugde en kleur, die de weerbarstigheid van migranten en hun nakomelingen weergeven. Het benadrukt hun kracht en moed van de mensen die we meestal niet eens echt zien.
My Oma. Kunstinstituut Melly. Rotterdam
My Oma is een tentoonstellingsproject dat zich richt op de figuur van de grootmoeder.
Het project verkent persoonlijke en culturele erfenissen die voorkomen uit zowel genegenheid als conflict. Het brengt kunstenaars en verhalen samen, evenals kunstwerken en theorie die centrale kwesties van onze tijd verwoorden: ervaringen van immigratie, dissonant erfgoed en veranderende genderrollen.
My Oma besteedt speciale aandacht aan belichaamde kennis en verhalen op kleine schaal. In het licht van een ontwikkelende politieke polarisatie, benadrukt My Oma juist historische perspectieven, versterkte intergenerationele banden en vieren we kennis behouden door verschillende diasporas. De tweetalige titel van het project—met het Engelse my en het Nederlandse oma—is bedoeld om deze persoonlijke benadering over te brengen.
AiRich. Afrofuturistic Visions. Stedelijk Museum, Schiedam
Schitterende eerste solotentoonstelling van AiRich, waarin de kunstenaar niet alleen de zwarte identiteit verkent maar ook haar eigen Afro-Surinaamse wortels. Dit laatste doet ze met name in de serie Den Doro, waarin ze van Surinaamse klederdracht muteert naar futuristische, mythische wezens. Toen ik de aankondiging voor deze expo zag was ik vooral getriggerd door de kopieën van Grace Jones, maar de voorstelling was zoveel meer. En dat ik nog even een rondje kon lopen langs de expo van Yayoi Kusama die ik eerder al hier in het Stedelijk bekeek, dat was ook mooi meegenomen.
Museu Etnográfico da Praia. Praia, Santiago, Kaapverdië
Het etnografisch museum in Praia is nobel van opzet: het ontsluiten van de historische en etnografische waarde van Kaapverdië. Maar in de uitvoering schort het nog wel een beetje. Als ik het heel bot zeg, was het een allegaartje van zaken die zo uit een aantal plattelandswoningen getrokken was. Vergeelde kaartjes met info droegen niet bij aan de overtuigingskracht van de informatie. Aandoenlijk, misschien zelfs wel.
Palácio da Cultura Ildo Lobo. Praia, Santiago, Kaapverdië
Het Palacia da Cultura Ildo Lobo is een kleine expositieruimte met kunst van lokale, Kaapverdische kunstenaars. Niet alle werken zijn even overtuigend,maar de werken van Adilio Felsing spraken me meteen aan. Het leuke is wel dat ik één van de geexposeerde kunstenaars een paar dagen ervoor in Cidade Velha de hand schudde (Rita Fernandes) en van andere door de stad al werken in de vorm van street art had gezien, zoals Tutu Sousa en Helder Cardoso. Wat grappig is, is dat de museumwinkel heel erg professioneel opgezet was, meer dan de exporuimte zelf. Naast het museum voor hedendaagse kunst in Mindelo, het leukste culturele uitstapje van Kaapverdië.
Centro Nacional de Arte, Artesanato e Design. Mindelo, Sao Vicente, Kaapverdië
Op het allerlaatste moment in Mindelo zo ongeveer kom ik het CNAD tegen. Van een afstand had ik de kleurrijke façade al gezien maar dacht dat het een winkelcentrum of iets dergelijks was. Een verrassing dus, dat het een bijzonder leuk museum was met kunst van lokale kunstenaars. Zo hingen er veel werken van Manuel Figueira. Was er de expositie Memórias e sentimentos van Gildoca Barros (foto) in sterken kleuren in eenvoudige vormen. Van Gildoca Barros (vrouw) fotografeerde ik trouwens in Boa Vista al een street art werk. En verder hingen er historisch relevante geweven doeken onder de noemer ‘Cape Verderan Creations’, lokale handicrafts zoals bootjes van horens etc. Een erg leuk museum om te bezoeken, en de museumwinkel moet je zeker niet overslaan.
Centro Cultural do Mindelo. Mindelo, Sao Vicente, Kaapverdië
Op zoek naar het Cesaria Evoramuseum kwam ik al een aantal keren langs het cultureel centrum van Mindelo. Vanuit de ingang zie ik geweven kleden, geweven op historische en culturele wijze. Verder is er niet heel erg veel te zien. Wel is de giftshop leuk, en een goeie indicatie van prijzen voor hebbedingen die ik op de markt wil kopen. Het Cesaria Evoramuseum vergeet ik verder te bezoeken. Handig.
Down to Earth. OpenArtExchange, Schiedam
Art Gallery met Afrikaanse kunst, aan de straat naar het Stedelijk Schiedam. Van artiesten: Steve Bandoma (Congo), Julien Degan (Benin) en Thierno Diallo (Mali).
Africa Supernova. Kunsthal KAdE, Amersfoort
Kunsthal KAdE biedt voor de tweede keer in een paar jaar tijd uitgebreid een podium aan de opkomende generatie Afrikaanse kunstenaars. Van Benin tot Zuid-Afrika, jonge artiesten die kleurrijke werken (hence the name, supernova) neerzetten en de stereotype verwachtingen rond Afrikaanse kunst onderuit schoffelen. Deze expositie stond al een tijdje op mijn to-do-lijstje. Vanuit het crëeren van verbinding in mijn organisatie bezochten we deze expositie met een aantal collega’s. Een collega van de sectie kunst en cultuur bood ons een blik in hoe leraren leerlingen kunnen stimuleren te kijken naar de wereld om zich heen, aan de hand van kunst waarin zij zichzelf mogelijk herkennen. Erg interessant, en voor de expositie eindigt, wil ik er zeker nog een keer langs.
Deconstructed bodies – in search of home. Amna Elhassan – Schirn, Frankfurt, Duitsland
Wat een schitterende, veelzeggende expositie van Amna Elhassan. Het was eigenlijk schandalig hoe ‘terloops’ de exporuimte was: in een gang rondom onder de koepel, tussen transportkarren door om er te komen. Maar dat mocht de pret niet drukken. De werken zijn kleurrijk, representatief en vertellen hele verhalen. Een aanrader, om van deze kunstenaar werk te gaan zien.
Nairobi Gallery – Nairobi, Kenia
Between Islands. Tate Britain – Londen, Engeland
The Power of my Hands. Afrique(s): artistes femmes – Musee d’Art Moderne de Paris, Parijs, Frankrijk
a group of works by sixteen women artists from various English – and Portuguese – speaking African countries or the diaspora. The result is an insight into an African contemporary art scene rarely presented in France.
The Power of My Hands tells us how artists can use their personal histories to address the social issues that govern the condition of women today. Examining a range of themes – the body, sexuality, self-representation, motherhood, beliefs – the exhibition asks how, for Black women, attitudes to privacy reveal what goes unsaid and their relationship with the world. It does this via an intermingling of the notions of memory, family, spirituality and imagination.
The works on display – including paintings, pottery, photographs, videos, performances and needlework – celebrate the liberating energy of the «power of their hands».
Even if some of these artists make no claim to feminist or radical political stances, the exhibits enable the sharing of individual experiences whose collective, universal assertion chimes resonantly with the famous 1970s slogan «the personal is political».
With works by: Stacey Gillian Abe, Njideka Akunyili Crosby, Gabrielle Goliath, Kudzanai-Violet Hwami, Keyezua, Lebohang Kganye, Kapwani Kiwanga, Senzeni Marasela, Grace Ndiritu, Wura-Natasha Ogunji, Reinata Sadimba, Lerato Shadi, Ana Silva, Buhlebezwe Siwani, Billie Zangewa, Portia Zvavahera.
Tell me your story. 100 jaar Afrikaans-Amerikaanse kunst – Kunsthal KAdE, Amersfoort
Op de eerste werkdag in Amersfoort gebruik ik de pauze (en iets meer) om de expositie Tell me your story te bekijken. De expositie toont 100 jaar Afrikaans-Amerikaanse kunst van artiesten als Kehinde Wiley, Henry Taylor, Kerry James Marshall, Devan Shimomaya en anderen. Veel kunstwerken zijn activistisch, enkele bijzonder grimmig en weer andere een weergave van een tijdsgewricht. Een indrukwekkende expositie en bijzonder getimed nu de Black Lives Matter-beweging steeds meer tractie krijgt.
El Anatsui. Triumphant Scale & Women in Society – Mathaf Museum of Modern Art, Doha, Qatar
Het Mathaf Museum of Modern Art in Doha ligt zo’n 15 km van Souq Waqif, het hart van Doha. Met het OV kom je er lastig dus nam ik een taxi. Op het moment van bezoek is er een tijdelijke expositie van El Anatsui, een artiest geboren in Ghana, die later veel omzwervingen maakte. De expositie opent met enorme werken, een soort gordijnen, gemaakt van aan elkaar gehechte flessendoppen en andere soortgelijke materialen. Ze zijn enkele meters bij enkele meters groot en enorm indrukwekkend. Verder zijn er bewerkte houten sculpturen uit zijn vroege perioden en mooie schilderijen van de laatste jaren. Een interessante artiest om kennis mee te maken.
De vaste expositie is zo mogelijk nog interessanter. Onder de titel Women in Society hangen er werken van vrouwelijke kunstenaars of van vrouwen in werken van mannelijke kunstenaars uit Qatar en het (arabische) buitenland. Dit werk van Ismail Fattah sprak me, net als het werk dat er naast hing, in het bijzonder aan. Dit museum mag je eigenlijk niet overslaan als je naar Doha gaat!
Prince(sse)s des villes – Palais de Tokyo, Parijs, Frankrijk
Op mijn laatste dag in Parijs waag ik toch de trip naar het Palais de Tokyo, al vond ik tot nu toe de exposities in dit museum altijd dusdanig bizar of onbegrijpelijk dat ik er niet zoveel mee kan. Maar ik verwacht dat de expositie Prince(sse)s des Villes, waarin werken uit Dhaka, Teheran, Mexico, Manila, Lagos en meer getoond worden, anders is. Dat blijkt niet terecht. Op een paar werken na is het een bonte verzameling van werken die mij niet aanspreken of die ik niet begrijp. De werken die me wel aanspreken zijn de wat traditionelere, zoals deze schildering. Of een orka, waar allerlei zaken uit zijn lijf puilen.
Felix Fénéon (1861 – 1944) – Musée du Quai Branly, Parijs, Frankrijk
Het Musée du Quai Branly is mijn alltime favoriete volkenkundige museum. De architectuur, de tuin, de verlichting én natuurlijk de collectie. Ze zijn allemaal indrukwekkend. Dit keer kom ik voor de expositie van Felix Fénéon. Een kunstcriticus die als één van de eersten begon met het verzamelen van werken uit overzeese gebieden, met name uit Afrika. Maar ook verzamelde hij schilderijen van schilders uit zijn tijd, zoals de werken in deze expositie: schilderijen waarin zwarte mensen een hoofdrol spelen.Het is in deze tijd van inclusieve kunst een mooie invalshoek. Een bezoekje waard. Het is jammer dat de expositie in Musée l’Orangerie waarin meer van zijn verzamelde Europese kunst getoond wordt, pas in oktober opent. Die loop ik dus mis.
Welkom Today – Stedelijk Museum, Amsterdam
Foto’s van (het leven in Zuid-Afrika) lijken altijd een kwetsbaarheid én kracht tegelijkertijd uit te stralen. In de expositie Welkom Today worden foto’s getoond van onder andere Ad van Denderen en Lebohang Tlali. In 1991 legde Van Denderen het staartje van de apartheid vast in het stadje Welkom. Tlali en Van Denderen leveren in deze expositie een vervolg door oude en nieuwe foto’s te combineren en de veranderingen in beeld te brengen. Mooie expo!