Misschien waren mijn verwachtingen te hoog maar de expositie Gaugain en Laval op Martinique in het Van Gogh Museum vond ik niet spectaculair. In de kleine expositiezaal hingen werken (schilderijen, schetsen, studies) van met name Gaugain, aangevuld met werken van Laval van de periode dat de toen-nog-vrienden werkten op Martinique. Ze portretteerden het eenvoudige leven op het Caribische eiland, voorbijgaand aan het echte, zware leven daar. Ze experimenteerden met kleuren, lijnen, vlakken… De expositie laat veel zien van de transitiefase, een fase die mij niet bijzonder aanspreekt. Een aardige expo maar, zoals ik al schreef, niet spectaculair.
Category Archives: art
Alexej von Jawlensky. Expressionisme en devotie – Gemeentemuseum, Den Haag
Door een geannuleerde afspraak zat ik ineens zonder doel in Utrecht. Ik pakte de kans om door te reizen naar Den Haag voor de expositie van Jawlensky die ik bijzonder graag wilde zien. En het was de moeite waard! Eerder dit jaar bezocht ik het Museum Wiesbaden, bekend om hun Jawlensky-collectie. De expositie in het Gemeentemuseum was de overtreffende trap: alle tijdsgewrichten van Jawlensky’s werk komen uitgebreid terug. Er zijn kleurrijke stillevens, lijntekeningen in zwart krijt en natuurlijk de felgekleurde hoofden. Jawlensky’s zoektocht naar spiritualiteit, die ik niet eerder benoemd heb gezien, wordt in deze expositie benadrukt. En eindigt met zijn Meditaties, abstracte werken die ingegeven worden door zijn gezondheidstoestand. Al met al een expositie die ik ook wel een tweede keer wil bezoeken, zo mooi!
Niki de St Phalle. Ici tout est possible – BAM, Mons, België
Op de terugweg van Parijs naar huis maken we een tussenstop in de Belgische plaats Mons (Bergen). In het Beaux-Arts Museum (BAM) is een indrukwekkende expositie met werken van de Frans-Amerikaanse kunstenares Niki de St Phalle uitgestald. Voor een vrij groot gedeelte werken die ik niet eerder van De St Phalle gezien heb, zoals de 3 eerste schilderijen, nieuwe Nana’s, Skinny’s en een sculptuur samen met Tinguely. Verder zijn er een aantal werken die ik eerder zag of die op die werken lijken: een bruid met een jurk van verontrustende popjes en rarigheden en de verhalende posters met het trieste liefdesleven van De St Phalle. Een bijzonder mooie expositie.
Jean-Michel Basquiat – Fondation Louis Vuitton, Parijs, Frankrijk
Op onze eerste dag in Parijs bezoeken we meteen de expositie in het schitterende gebouw van Frank Gehry in het Bois de Boulogne. Het feit dat het donker is geeft het gebouw extra cachet. In een artikel in Trouw betreurde de auteur het gebrek aan ‘achtergrond’, iets als een tijdlijn of verhaallijn, bij de expositie. Ik waardeerde juist wel dat de expositie niet net als alle andere de werken verzwaarde met Basquiat’s jeugd en de periode voor hij erkend werd. De expositie was sowieso ook interessant: veel werken die niet eerder (samen) geëxposeerd zijn en een ruim toevoeging zijn op eerdere exposities die ik bezocht. Ik vond het fantastisch!
Go Gallery – Amsterdam
Ik vond het tijd om een aantal galleries in Amsterdam aan te doen. Eerste in de rij is de Go Gallery aan de Marnixstraat. Een mooie open gallery met op dit momenten werken die aan Pride gerelateerd zijn. Van erg up and close shots van mannelijke geslachtsdelen tot deze twee interessante werken van artiest Endless met Marky Mark Wahlberg in de Calvin Klein reclames als basis.
Heartgallery Kunst en Vormgeving – Hengelo
Vraag me niet hoe ik het voor elkaar kreeg maar een maandlange expositie van street art met allerlei randactiviteiten in buurstad Hengelo heb ik volkomen over het hoofd gezien. Een week na afloop kwam ik erachter dat dit event plaats had gevonden. Op basis van afbeeldingen en wat inschattingen heb ik zelf een mooie street art wandeling uitgestippeld. Ik parkeerde naast de Heartgallery, een nieuwe gallery waar kunstenaars exposeren en de kunstuitleen gevestigd is. En het was meteen ook de afsluiting van mijn rondje Hengelo centrum. Op meerdere verdiepingen kun je rondneuzen tussen kunst en informatie vergaren. Wel jammer dat ze geen info over de street art locaties hadden maar gelukkig had ik dat zelf uitgevogeld en al lopende met mooie stukken aangevuld.
AKI Finals – AKI, Enschede
De jaarlijkse AKI Finals zijn wel iets om naar uit te kijken. De ene keer fantasievol of vernieuwend, de andere keer naargeestig of doodgewoon eng. Maar altijd zitten er verrassingen tussen. De setting, het oude fabrieksgebouw waarin de AKI huist, is een mooie achtergrond voor de expositie van examenopdrachten van de studenten. Dit jaar was er iets minder van mijn gading, minder kunstenaars die me aanspraken. Maar het kan ook niet altijd raak zijn, natuurlijk.
Jasper Krabbé. Japanese paintings – Museum de Fundatie, Zwolle
De schitterende koepel van Museum de Fundatie ligt te stralen in de zon, op de dag dat ik bezoek. Binnen zijn een aantal exposities en een deel vaste collectie. De expositie van Jasper Krabbé, Japanese paintings, vind ik schitterend. Mooie sfeervolle werken met een Japanse uitstraling. Uitstraling, zeg ik bewust omdat er ook schilderijen van Maria Callas hangen in de Japanse stijl. Het zijn dus niet perse Japanse thema’s. Deze expo maakt het museum het bezoek al waard. Daarnaast zijn er de enorme sculpturen van Westerhuis in de expo Size does matter. Westerhuis ken ik alleen van de sculptuur die hij ter herdenking van MH17 maakte. Als gratis toegift is dit een leuke expo. Net als de enorme sculptuur voor de deur van het museum. De werken van Fritz Klemm spreken me minder aan, met uitzondering misschien van zijn schilderijen van stoelen en één of twee stillevens. En dan zijn er nog de werken uit de vaste collectie: Jan Sluijters, Karel Appel, een kleurrijk landschap van Mondriaan. Genoeg om tevreden naar buiten te komen.
Herman Brood Experience – Zwolle
Het viel me enorm tegen, de Herman Brood Experience in Zwolle. Ze waren weliswaar aan het verbouwen maar desondanks was de chaos te groot, stond alles hutjemutje door elkaar gegooid op onsamenhangende plekken. Her en der leek een origineel werk te staan maar er stonden ook reproducties en daar tussendoor allerlei door Herman gebruikte artikelen. Om over alle prullaria in het winkeltje maar niet te spreken. Het mooie pand en de vriendelijke medewerkster waren positievere ervaringen dan het ‘museum’ zelf. Jammer!
Art Brut Biënnale – Hazemeijer, Hengelo
Voor de tweede keer in het bestaan van de Art Brut Biënnale bezoek ik de tentoonstelling en wederom stelt deze grote opstelling van naïeve kunst niet teleur. Een groot aantal werken worden tentoongesteld in de grote loodsen van Hazemeijer in Hengelo. Niet alles is mijn smaak, natuurlijk maar ik kom er een paar prachtige werken tegen en heb achteraf spijt dat ik niet geïnformeerd heb of ze te koop zijn. Suf, suf, suf. Maar in ieder geval ben ik er bij de volgende biënnale weer bij.
Pergamon Museum. Museum für Islamische Kunst – Berlijn, Duitsland
Gewapend met een driedaagse museumkaart die voor 29 euro (net iets meer dan 2 entreekaartjes) toegang geeft tot zo’n 30 a 40 musea in Berlijn, kan ik bij het Pergamon Museum zo doorlopen naar binnen. Als ik naar buiten ga, staat er inmiddels een flinke rij. Goede timing dus. Hoewel, in het museum hangt het er met de benen uit. Op de tweede verdieping kom ik hijgend en puffend van de enorme trappen aan bij het Museum für Islamische kunst. Zoals beschreven vind je hier niet zozeer kunst uit een bepaalde regio of een bepaald tijdperk maar met als gemeenschappelijke deler de islamitische achtergrond van de voorwerpen. Er zijn vooral veel opgegraven voorwerpen, vaak niet meer intact, wat ze juist extra charme verleent. Daarnaast zijn er tapijten, prachtige pagina’s uit eeuwenoude boeken en zelfs complete paleismuren. Wat de discussie natuurlijk aanzwengelt of er zulke substantiële voorwerpen verwijderd mogen worden uit het land van herkomst. Waarop je in principe een volmondig nee zou verwachten, maken de gebeurtenissen van de laatste jaren, waarbij in bijvoorbeeld Syrië of Afghanistan zulke verwoestingen zijn geweest waarbij historische schatten verpulverd zijn, een goed basis voor een volmondig ja. Een dilemma!
Hamburger Bahnhof. Museum für Gegenwart – Berlijn, Duitsland
Het nadeel van hoge verwachtingen is dat ze zelden worden waargemaakt. Waar ik 10 jaar geleden een waar indrukwekkende ervaring had bij het Hamburger Bahnhof Museum, bestond de spanning en sensatie er nu vooral uit dat ik, om er te komen, onder beukende muziek en rook langs een stroom anti-AfD-demonstranten en tientallen politiebussen moest. Het museum zelf verraste alleen in de eerste zaal. Met een flink aantal werken van Warhol, waaronder de grote Mao en een Robert Rauschenberger, werd de toon gezet. Althans, dat dacht ik want in het verdere museum was er niet veel waar ik warm voor liep. En da’s best knap, gezien de grootte van het museum en het aantal werken dat er hangt. Natuurlijk, ik was tevreden met een Pollock, een Kahlo, een Nolde in Tahiti-sferen, net als de Gaugain, een Pechstein en een surrealistische Rothko. Of een Walter Dahn, een artiest die ik niet eerder tegenkwam. Een grappige samenloop van omstandigheden was wel de expositie van Indiase kunst, met bijvoorbeeld een luchtig lijnenwerk van Laxman Pai (zie afbeelding), terwijl ik net een crimeboek lees waarin de Indiase kunstwereld de hoofdrol speelt. Verder is er een vleugel waarin allerlei sculpturen staan, een nogal kubistisch aandoende Louise Bourgeois die in de verste verte geen relatie heeft met haar overbekende Maman, maar ook Dubuffet en Moore. Fraai, dat wel. Maar overall waren mijn verwachtingen voor dit museum te hoog gespannen!
Urban Nation – Berlijn, Duitsland
Een museum voor street art, in een wijk waarin ook volop street art te vinden is, dat is Urban Nation. In het museum hangen werken van internationaal bekende artiesten. Door de setting van een fraai gerestaureerd en schoon gebouw krijgen de werken meteen een heel andere lading dan wanneer je door vervallen wijk speurt naar werken of resterende delen ervan. Maar fraai is het zeker, zo hangt er een werk van de London Police, waarvan ik tot nu alleen enorme murals had gezien. En meteen bij de ingang hangt een Seth, bij wiens werken ik in Parc de Belleville natuurlijk met de neus in de boter viel doordat ze er fris gespoten waren. Of het werk van Stinkfish, waarvan ik in Londen twee weken geleden nog een fraaie mural vond. Ook leuk was de leguaan van ROA, die door met luiken te werken van beest naar skelet gaat. Maar ook werken van artiesten waar ik nog nooit van gehoord had. Een mooi bezoek dus, aan dit street art museum, maar the real thing, op straat, heeft toch mijn voorkeur. Maar herinner me daar even aan als ik de volgende keer weer bijna in menselijke uitwerpselen beland, zoals bij de krokodil van Wild Drawing (#WD) aan de Gerichtstrasse 23. Ugh!
Haus Schwartzenberg street art – Berlijn, Duitsland
Urban Nation Street Art Museum – Berlijn, Duitsland
Brücke Museum – Berlijn, Duitsland
Het is een flinke trek, naar de buitenwijk waar het Brücke Museum verscholen ligt in het groen van een luxe villawijk. Het museum is klein maar fijn. Los van de rondrennende kindjes die een schoolopdracht uitvoeren is ‘t rustig in het museum. Er hangen vooral werken van Karl Schmidt-Rottluff, afgewisseld met hier en daar een Erich Heckel. Daarnaast kom ik er ook een verdwaalde sculptuur van Lehmbruck tegen. Het is geen overweldigend museum, gezien de schaal, maar de expressionistische werken zijn fraai en, natuurlijk, kleurrijk. Een bezoekje waard dus!
YAAM. Young African Art Market – Berlijn, Duitsland
YAAM is een leuke omgeving met kunst, muziek, en toen ik er was de Iftar in de ramadan, met eetkraampjes van allerlei islamitische landen. Geweldige sfeer, bijna emotioneel om zo met z’n allen de iftar te vieren.
Willkommen im YAAM Berlin – Das Zentrum für Subkultur Musik und urbanen Lifestyle. Das YAAM bietet seit fast 30 Jahren eine Plattform für Underground-Musik, Street Art, soziales und alternative Kunstformen. Das YAAM ist ein unabhängiges soziokulturelles Projekt und existiert in Berlin seit 1994 – seit 2014 mit Standort an der Schillingbrücke. Auf unserem rund 8000m² großen Gelände findet Ihr einen Essensmarkt mit kulinarischen Angeboten aus Afrika und der Karibik einen Sportzplatz ein Kinderspielplatz und diverse Bars und Dancefloors. Das YAAM ist damit ein einzigartiger bunter Mikrokosmos inmitten der verglasten Berliner Innenstadt das sich ganz dem sozialen Zusammenhalt, der multikulturellen Begegnung, der Kunst und der Musik widmet.
Ian Cheng: Emissaries – Serpentine Gallery, Londen
Het tweede Serpentine bezoek op deze dag is die aan de expositie van Ian Cheng: Emissaries (Afgezanten). Een installatie van diverse animaties, lijkend op spellen zonder meespeelmogelijkheid. Animaties waarin een verhaal verteld wordt zonder dat (voor mij) echt duidelijk is wat er gebeurd. De figuren zijn van een hoog abstractieniveau en ik ben te onrustig om lang naar de verhalen te blijven kijken. Interessant, voor eventjes. Het kunstwerk in de tuin is van Lee Ufan, getiteld Relatum – Stage en bestaat uit een werk van metaal en steen. Jammer genoeg ben ik net te vroeg en zijn ze nog met het jaarlijks paviljoen aan het bouwen, op het water dit keer. Gemiste kans.
Sondra Perry: Typhoon coming on – Serpentine Sackler Gallery, Londen
De Serpentine Galleries liggen in Kensington Gardens, net iets links van het Hyde Park dat ik ken vanuit de tijd dat ik in Londen woonde. Aan het bescheiden gebouw van de Serpentine Sackler Gallery ligt de vloeiende aanbouw van Zaha Hadid, een belangrijke reden om hier langs te gaan. In de aanbouw is het restaurant gevestigd. De expositie van Sondra Perry is beperkt: aan twee kanten van de centrale ruimte zijn bewegende projecties te zien van golvend water, eerst in magenta maar later een naargeestig bruin. In de centrale ruimte is een installatie opgesteld, waarop het hoofd van een zwarte vrouw getoond wordt, die aandoet alsof het niet echt is. Zoals met veel hedendaagse kunst en installaties, ‘bevat’ ik de kunst niet maar vind ik het interessant genoeg om te blijven hangen om het in me op te nemen.
Tate Modern (permanente collectie) – Londen, Engeland
De musea in London zijn absurd duur, dus hou ik me wijselijk bij de gratis exposities. En zo kom ik terug in het Tate Modern. De Picasso expositie a 28 pond sla ik over en ik dool rond door de uitgebreide permanente collectie. En de collectie is indrukwekkend: van Modigliani tot aan een hele zaal vol Rothko’s, maar ook Klee, Dubuffet, Bourgeois, Germaine Richier (waar ik voor ‘t eerst werken van zag bij ‘t Picasso Museum in Antibes), Appel, Richter, Kapoor en heel veel anderen. Ik kijk mijn ogen uit en neem zoveel moois op dat ik de expo van Picasso niet eens ‘mis’. Een aanrader! En als je er dan toch bent, er vaart een boot tussen Tate Modern en Tate Britain. Ik neem ‘m dit keer niet maar ‘t is een leuk intermezzo tussen beide musea in.