Category Archives: cultures
Jameela Green Ruins Everything – Zarqa Nawaz (2022)
All inclusive aan de keukentafel : een culinair pamflet voor alle Nederlanders
Ik volg Mooncake.nl al heel lange tijd op Instagram en zie daar al het lekkers voorbij komen dat ze probeert, verkent en promoot. En dat is precies wat haar boek All inclusive aan de keukentafel: een culinair pamplet voor alle Nederlanders, ook doet: het houdt ons een spiegel voor. Het laat le nadenken over echte diversiteit en echte inclusie, met eten als een mooie drager voor die insteek. Een boekje dat lekker weg leest, je kennis laat maken met gerechten die je nog niet kent maar je ook doet beseffen dat je best al veel kent… Het enige minpuntje: de vormgeving van de tekst doet voor mij af aan de kwaliteit van wat ze schrijft. Maar als dat nodig is om het boek voor anderen toegankelijker te maken, so be it. Een aanrader dus.
365 dagen Nederlander – Naeeda Aurangzeb (2021)
Hipsters, baarden, martelaren – Anna Krijger (2017)
Het is best een pittig boek, qua hoeveelheden politiek en qua aantallen invalshoeken van alle personen waar journaliste Anna Krijger mee praat in de drie jaar dat ze met haar man, ook journalist, in Israël woont. En dat doet ze op bewonderenswaardige wijze zonder er heel erg een moreel oordeel over te geven. Een indrukwekkend boek dat ondanks alle politiek, erg toegankelijk geschreven is.
A thousand rooms of dream and fear – Atiq Rahimi (2003)
Student Farhad moet vluchten voor de Russische overheerser in Kaboel. Hij wordt door een weduwe met een jong kind opgevangen maar leeft in een waas van angst, hallucinatie en vervreemding. Farhad wil niet weg bij zijn moeder maar moet mee met een mensensmokkelaar die hem naar Pakistan zal brengen. En net zo vaag als het boek begint, eindigt het ook. Pittig lezen, A thousand rooms of dream and fear van Atiq Rahimi…
Half – Haroon Ali (2020)
Al een hele tijd geleden las ik op Haroon Ali’s Instagram dat zijn boek eraan kwam. Het duurde toch nog flink langer. Het boek is het wachten waard. De worsteling van Ali met de relatie met zijn vader zijn de rode draad, gegoten in een brief aan zijn halfbroertje. Tijdens zijn twee maanden durende reis door Pakistan maakt hij hernieuwd kennis met familieleden en verkent hij de ondergrondse wereld van homoseksualiteit in een Islamitisch land. Maar ook de positie van vrouwen komt aan bod naast natuurlijk Ali’s persoonlijke belevenissen en belevingswereld. Een mooi boek!
Wegwee. Dwars door Azië van Tokio naar Tbilisi – Ap Dijksterhuis (2019)
Het boek Wegwee van Ap Dijksterhuis is een feest van herkenning. Ik ben weliswaar niet in alle landen geweest die Dijksterhuis in dit boek beschrijft (zoals bijv. Noord-Korea of Turkmenistan) maar zijn verhalen en belevenissen in de landen waar ik ook geweest ben, doen mij de ervaringen weer op een fijne manier herleven. En het doet me ook beseffen hoe geweldig sommige landen waren. Dat vergeet je wel eens als er inmiddels heel veel nieuwe ervaringen na gekomen zijn.
Er is één nadeel aan het boek: als je dit leest, wil je zo weer in het vliegtuig stappen en de wereld verkennen.
Distant View of a Minaret – Alifa Rifaat (1987)
De Egyptische schrijfster Alifa Rifaat schreef met het boek Distant View of a Minaret een reeks bijzonder indringende verhalen over het leven van vrouwen op het Egyptische platteland. Belangrijke onderwerpen zijn daarbij de rol van de vrouw in het huishouden, de vrouwelijke seksualiteit, verlies en verdriet. Net als bij schrijfster en tijdgenoot Nawal el Saadwai, worden haar verhalen als controversieel gezien. Tegelijkertijd vraag ik me of in welke mate de rol van vrouwen, met name op het platteland, veranderd is ondanks dat deze boeken inmiddels 30 a 40 jaar oud zijn.
Alles begint en eindigt met familie – Fidan Ekiz (2019)
Een bundeling van columns over Fidan Ekiz’ relatie tot haar vader, tot Nederland, tot Nederlandse moslims maar bovenal tot haar vader. In veel columns verkent ze de binding van haar familie met Nederland, het tweede vaderland nadat haar ouders op jonge leeftijd naar Nederland verhuizen. Het is een persoonlijk relaas, maar ook een die ze koppelt aan wat ze om zich heen ziet gebeuren. Een interessant boek.
Japan in honderd kleine stukjes – Paulien Cornelisse (2020)
Paulien Cornelisse verhaalt in Japan in honderd kleine stukjes op de van haar bekende manier over taal, maar dit keer over de Japanse taal. En dat is leuk, want tegelijkertijd worden ook Japanse gebruiken, cultuur en andere wetenswaardigheden belicht en dat is een feest van herkenning. Reizen in Japan is een belevenis op zich en met dit boek beleef je al die kleine dingetjes weer, zoals dat sushi geen dagelijks eten is voor Japanners, dat je een apparaat in je wc dat je nooit ziet, niet klakkeloos vertrouwt, dat een warme wc-bril altijd een beetje een jakkes-effect heeft tot je je realiseert dat ie verwarmd wordt en niet nog warm is van een voorganger. Maar bovenal: als niet-Japanner word je geacht natto vies te vinden. Da’s een enorme geruststelling.
The Amazing Racist – Chhimi Tenduf-La (2015)
Een Engelsman wordt verliefd op een Sri Lankaanse vrouw. Wat hij ook doet voor zijn schoonvader, de amazing racist, het is nooit genoeg. Na de geboorte van hun eerste kind verlaat zijn vrouw hem en hun dochtertje. De Engelsman neemt de zorg voor zowel kind als terminale schoonvader op zich. Het boek wordt in een recensie hilarisch genoemd, ik heb het hele boek door last van plaatsvervangde schaamte over de ruggengraatloze Engelsman. Het boek is eenvoudig geschreven en er zitten niet echt plot twists in, maar toch leest het lekker weg.
The Missing American – Kwei Quartey (2020)
Kwei Quartey onderbreekt zijn reeks van Darko Dawson voor een nieuwe hoofdpersoon, Emma Djan. Politieagente Emma Djan wordt ontslagen omdat ze weigert seks te hebben met haar meerdere en komt terecht bij een detectivebureau. Het werk lijkt wat minder uitdagend dan ze zou willen, maar voor ze het weet zit ze volop in de frauderende sakawa-boys, een spoorloos verdwenen Amerikaan, politieke gevoeligheden en corruptie. Uitdaging genoeg! Ik ben nog niet helemaal overtuigd door deze nieuwe hoofdpersoon die weinig daadkrachtig, bijzonder nederig en een goody two shoes lijkt te zijn, waarschijnlijk ook een cultureel dingetje… Maar niet wetend of Quartey zijn oude reeks nog voortzet, is dit een prima alternatief.
Paarden vliegen businessclass – Olaf Koens (2019)
Zodra ik hoorde dat het boek beschikbaar was, bestelde ik Paarden vliegen businessclass van Olaf Koens. De vorige twee boeken van Koens waren hartstikke goed. Ook dit boek is zalig. Het richt zich op de verhalen van dieren in het Midden-Oosten: van valken en paarden in de rijke golfstaten tot dierentuindieren uit oorlogsgebied. Of beloega’s uit Oekraïene en gieren met gps-trackers die als spionnen in de diverse oorlogen gezien worden. Olaf Koens weet op scherpe wijze de absurditeit en de schrijnende verschillen tussen de inspanningen voor dieren en voor mensen neer te zetten.
Bad day at the Vulture Club – Vaseem Khan (2019)
W
eer een geweldig verhaal van Vaseem Khan, waarin hij een bepaald element uit de Indiase samenleving belicht, in de vorm van een crimeboek. Inspecteur Chopra en zijn kleine olifant worden door de dochter van een rijke Parsi gevraagd op zoek te gaan naar de moordenaar van haar vader als de politie in Mumbai geen dader vindt. Rangwalla, de collega van Chopra in diens private detective agency, onderzoekt de zaak van een ingestort fabrieksgebouw. En en in beide zaken komen ze tot schokkende conclusies. Een spannend verhaal weer en de nodige historische achtergrond geschetst met ook een sterk maatschappijkritische noot.
Dark Water – Parker Bilal (2017)
Meteen na het vijfde boek uit de Makana-serie begin ik aan nummer zes: Dark Water. De statenloze Makana wordt door iemand van de Engelse geheime dienst gevraagd om een kerngeleerde uit Istanboel te halen. En daarmee verlaat hij vrijwel meteen het hectische Cairo en reist naar Istanboel. De beschrijvingen van de stad zijn, net als die in Egypte, mooi en herkenbaar. Maar deze achtergrond doet voor mij wel iets af aan het verhaal, niet veel, maar toch wel iets. En daar waar eerdere verhalen doorspekt zijn van maatschappij-kritiek maar verder vooral draaien om het oplossen van moorden, neemt dit boek een wending richting spionageverhaal. Al met al is dit zesde deel uit de serie voor mij dus net iets minder interessant maar Bilals schrijfstijl blijft ongewijzigd sterk!
City of Jackals – Parker Bilal (2016)
Het vijfde boek in de Makana-reeks van Parker Bilal was wat lastiger om in te komen dan zijn vorige boeken. De boeken van Bilal, een pseudoniem van Jamal Mahjoub, spelen in het Egypte van zo’n 10 jaar geleden, dat laatste besefte ik in dit boek voor het eerst. Makana wordt gevraagd de vermiste zoon van restauranthouder te onderzoeken, terwijl ongeveer tegelijkertijd het hoofd van een jonge Soedanese jongen aanspoelt in de Nijl, niet ver van Makana’s huisboot. Niet voor het eerst riskeert Makana zijn eigen veiligheid om achter de waarheid te komen, ook als hij er niet voor betaald wordt. Bilal verpakt in zijn boeken op schitterende wijze enorme maatschappijkritiek: het regime in Egypte, de wetteloosheid van de politie, de hebberigheid van de rijke bovenlaag, en de slechte behandeling van kansloze vluchtelingen in het land. Naast al deze zware thema’s is er ook een lichtpuntje: na de dood van zijn vrouw en dochter heeft Makana nooit nagedacht over zijn privéleven, maar in dit verhaal is er een klein lichtpuntje.
Tales of Kpiti. Folk Hero. Master of Wiles. King of Tricksters – Larweh Therson-Cofie
Met het opruimen van de boekenkasten kwam ik Afrikaanse boekjes tegen die mijn zus 28 jaar geleden uit West-Afrika voor me meenam. In een zelfde stijl als de verhalen over de baldadige spin Anansie verhaalt dit gestencilde boekje uit de African Fireside Stories-reeks over Kpiti die allerlei misleidingen en truukjes gebruikt om zonder al te veel werk macht en rijkdom te vergaren. Heel veel moraal in het verhaal! Dat Kpiti wordt weergegeven als varken in de illustraties is misschien op zichzelf al veelzeggend.
The Mango Season – Amulya Malladi (2003)
Uitgekomen in een tijd dat alle boeken over India of over problemen met afkomst na emigratie sowieso een hit werden, is The Mango Season niet een van de beste boeken die ik in dit genre gelezen heb. Hoewel het verhaal interessant is en je wilt weten hoe de toekomst voor de hoofdpersoon eruit ziet, is het boek doorspekt van herhaling en langdradig uitrekken tot het moment van de dramatische onthulling dat ze als Indiase brahmaan wil trouwen met een Amerikaan. Malladi had dit dramatische moment veel beter kunnen benutten en de relatie met de familie kunnen uitdiepen, in plaats van de bijna 360 graden ommezwaai die haar ouders over hun levenslange traditie nemen na de grote onthulling. Het boek viel me daarom tegen, het simpele taalgebruik nog daargelaten.
Die van hiernaast – Yewande Omotoso (2017)
Na een pagina of 50 schakelde ik van de Engelse versie, The woman next door, over naar de Nederlandse versie Die van hiernaast van Yewande Omotoso omdat ik het boek op Koningsdag op de kop tikte. En de Nederlandse versie is een fraaie vertaling. Twee oude buurvrouwen van in de tachtig in Zuid-Afrika, de een zwart, de ander blank, die elkaar al hun halve leven niet kunnen luchten of zien, worden op elkaar teruggeworpen. In de misleidend eenvoudige vertelstijl van het boek schuilen vlijmscherpe vooroordelen en meningen en toch wordt een gevoelig verhaal verteld over hoe beide vrouwen op geheel andere wijze een zwaar leven achter de rug hebben. Wat ik alleen niet uit kan staan, is het ongelofelijk open einde van het boek… En tegelijkertijd is dat juist ook wat het boek in je hoofd laat spoken. Heel mooi!