De beeldentuin van het Kröller Muller wordt op de website van het museum omschreven als ‘een van de grootste beeldentuinen van Europa’. En als je er rond loopt, dan geloof je dat meteen. Al als je bij het museum komt aanlopen, vind je de eerste sculpturen in de voortuin. Maar de echte verrassing ligt aan de andere kant van het museum. Tusen de sculpturen liggen en zitten mensen in de stralende zon op het groene gazon. De eerste blikvanger is de goudgele Arp. Maar ook het witte werk in de vijver van Marta Pan is een eye-catcher. En hoe meer je rondloopt, hoe meer moois je ontdekt. Mijn favoriet is toch wel de Jardin d’emails van Jean Dubuffet. Het immense kunstwerk straalt glanzend wit in de hete zon. Via een smal trappetje kun je het werk binnen gaan en belanden midden in de tuin van emaille. De sculptuur wordt weliswaar flink gerestaureerd maar is nog steeds toegankelijk. Erg mooi. Maar mooi zijn ook de werken van een andere orde, zoals bijvoorbeeld dat van Maillol of de kleine gehurkte Rodin achter de vijver. Zeker een aanrader, dit park én dit museum!
Category Archives: europees
Arp: the poetry of forms – Kröller Muller Museum, Otterlo
Als ik het Kröller Muller Museum bezoek blijkt er ook een expositie te zijn van Jean (of Hans) Arp. Als het om sculpturen gaat, is Arp wel één van mijn favorieten. De expo schijnt de eerste grote overzichtstentoonstelling van zijn werk te zijn, sinds zijn dood in 1966. En de expo stelt dan ook niet teleur. Naast veel grafische werken, poëzie en reliëfs staan er ook de veel mooie sculpturen opgesteld, die zo glad en zo vloeiend zijn dat je ze bijna zou willen aaien. Erg fijn om deze tentoonstelling onverwacht tegen te komen!
Kröller Muller Museum – Park Hoge Veluwe, Otterlo
Al jaren staat het Kröller Muller Museum op mijn verlanglijstje. Pas als ik mijn neefje naar Apeldoorn moet brengen komt het ervan het museum te bezoeken. De toegang tot het Park Hoge Veluwe (9,60) en het bedrag om met een auto naar binnen te gaan (6,60) vind ik flink maar met de museumkaart is het museum verder gratis. De collectie is erg mooi: niet alleen kom ik hier de tweede Ossip Zadkine sculptuur tegen, nadat ik eerder deze week mijn eerste Zadkine in Duisburg zag, er staat ook een Lehmbruck. Er is natuurlijk een uitgebreide collectie van Van Goghs. Werken van zo’n beetje alle stromingen die hij aangehangen heeft. Maar daar houdt het niet op. Er hangen verrassende werken van Isaac Israëls, pointillisme van Pisarro en anderen, werken van Mondriaan die je zo voor Klee’s kunt aanzien, Le Bateau-Atelier van Monet die ik erg mooi vind. Maar ook een niet-lelijke De Chirico, skulpturen van Lipchitz, vroege Gaugains en zoveel meer. Al met al een museum dat bijzonder de moeite waard is! Dit had ik jaren eerder moeten doen.
Beyond the Stars. The Mystical Landscape from Monet to Kandinsky. Musée d’Orsay – Parijs, Frankrijk
Voor de expo Beyond the Stars. The Mystical Landscape from Monet to Kandinsky ga ik naar Musée d’Orsay aan de andere kant van de Seine dan het Musée de l’Orangerie. Het museum is, zonder specifieke expositie te bezoeken, al indrukwekkend genoeg. De sculpturen in de centrale ruimte, de grote klok en het koepelvormige plafond. Zelfs de inrichting van het restaurant is schitterend. De tentoonstelling Beyond the Starts bestaat uit grote namen als Monet, Klimt, Denis, Kandinsky, Redon, Cassatt en Morisot en natuurlijk Gaugain. Genieten dus. Een odalisk van Renoir is een mooie verrassing. En voor het eerst zie ik in het echt de werken van Whistler, Georgia O’Keeffe en Thomson. Interessant! Ook de Nederlanders zijn vertegenwoordigd, met werken van Van Gogh, Mondriaan en Theo van Doesburg.
Jammer genoeg is ruimte 10, met werken van Les Nabis, vanwege ombouw gesloten. Erg zonde! Maar voor een volgende keer bewaren dan maar. Want Musée d’Orsay is altijd een aanrader!
Tokyo-Paris Chefs-d’œuvre du Bridgestone Museum of Art, Collection Ishibashi Foundation – Musée de l’Orangerie, Parijs, Frankrijk
Als ik research welke musea interessante exposities hebben in die 1,5 dag dat ik in Parijs ben, zie ik dat de Bridgestone-collectie die ik 2 jaar geleden net voor sluiting van het Bridgestone Museum of Art in Tokio zag, nu in Parijs is. Die mag ik dus niet overslaan. En alweer zijn de werken indrukwekkend. Je mag er niet fotograferen, dus moet ik uit mijn hoofd terughalen wat ik gezien heb: naast schitterende werken van Monet, Renoir, en Cézanne hangen er ook werken van Matisse, Picasso, Pollock (jeej!) en Shiraga. Maar ook Giacometti en een heel mooie Klee (Island, 1932). Een brede verzameling die me, net als twee jaar geleden, heel blij maakt! En als leuk extraatje mag je ook de waterlelie-collectie van de Orangerie nog in. En ook daar word ik gelukkig van! Een fantastisch bezoek!
Fondation Maeght – St Paul de Vence, Frankrijk
Na een directe bus vanuit Nice en een steile wandeling de berg op kom ik tien minuten voor openingstijd aan bij Fondation Maeght. Het personeel is het meest ongeïntereseerde, onvriendelijke museumpersoneel dat ik ooit ben tegengekomen. Ik had me erg op dit museum verheugd maar het viel tegen. Niet alleen moet je het absurde bedrag van 5 euro betalen om foto’s te moeten maken (bovenop 15 euro entree), ook is een groot deel van de vaste collectie niet aanwezig vanwege de tijdelijke expositie van Pascal Pinaud. Zijn werken boeien mij niet echt, met uitzondering van de werken van blauw licht en het werk Mars, 3 lichtbakletters P. De werken binnen die er staan, zijn meteen ook interessant: Calder, Miró, Giacometti, Bonnard en Hantaï bijvoorbeeld. En natuurlijk de beeldentuin met werken van Barbara Hepworth, Chillida, Pol Bury, Braque, Leger en Calder. Ook de beeldentuin van Miró is mooi, verweerd maar interessant. En als afsluiter is er het terras met de sculpturen van Alberto Giacometti. Dus niet geheel ontevreden maar toch wat teleurgesteld na mijn hoge verwachtingen verliet ik uiteindelijk het museum.
Vismara collectie / Grassi collectie. Galleria d’Arte Moderna – Milaan, Italië
Het GAM Milaan huist werken van met name de 18e en 19e eeuw, aangevuld met een aantal verzamelingen van rijke Italianen. Twee van deze collecties hadden mijn interesse. Door de onlogische opbouw in de oude villa, moest ik me door redelijk veel donkere, sombere schilderijen heen worstelen voor ik bij de door mij te bezoeken Vismara en Grassi collecties aankwam. Een nogal eclectisch museum, en dan druk ik me voorzichtig uit. Gek genoeg werden er ook werken midden in het gangpad uitgestald. Een hele rij travertin blokken voor een wand met schilderijen deed mij vermoeden: Carl Andre. En dat klopte. Nogal verrassend, om bijna te struikelen over wat in essentie ook een waardevol kunstwerk is. En al was het een zoekplaatje, waarin ik ook interessante Italiaanse werken tegenkwam, zoals het impressionistische Campagna con alberi van Arturo Tosi, de werken waar ik speciaal voor kwam, heb ik gezien. Allemaal enkele werken van Bonnard, Renoir, Dufy, Liebermann, van Gogh, Vuillard en een fletse, wat tegenvallende Gaugain weggestopt in een zijpaadje. Al met al een mooie opbrengst. En met zoveel musea in één weekend, was het ook plezierig dat ook dit museum gratis toegankelijk was.
Museo del Novecento. Collection masterpieces of 20th century – Milaan, Italië
Op een zeer regenachtige ochtend ben ik blij dat ik het Museo del Novocento in de planning heb. Langs de rij in de regen wachtenden voor de Duomo, snel ik het moderne museum in. Het museum begint met een paar favorieten slash oude bekenden: de vuurtoren van Westkapelle van Mondriaan, een fraai Klee en een Modigliani. Ze leiden, chronologisch, een hele reeks van Italiaanse kunstenaars in: Boccioni (best mooi), Balla, Severini, de fletse maar mooie Morandi, Lillioni, Marini en Cassinari onder andere. Het is jammer dat de expositieruimtes zo ondoorgrondelijk in elkaar steken, want daardoor heb ik de Italiaanse pop-art (in een overgang naar het Palazzo Reale) moeten missen. Maar met nog meer musea in petto op deze regenachtige dag is dat misschien niet heel erg. De ontbrekende ‘buitenlanders’ die boven alleen een vervangend bordje hebben hangen, vind ik in de expositieruimte die je alleen buitenom in kunt. Werken van Braque, Chagall, Picasso’s, nog meer Modigliani’s en mijn favoriet: een odalisk van Matisse. Met natuurlijk nog wat Italianen er tussen. Een mooi bezoek! Een volgende keer maar op zoek naar de pop-art.
Museum Ostwall. Dortmunder U – Dortmund, Duitsland
Museum Ostwall heeft, naast de expositie van Niki de St Phalle, nog veel meer te bieden en wel in de vorm van de vaste collectie. Met klinkende namen als Tinguely, Beckmann, Modersohn-Becker, Jawlensky (een van mijn favorieten natuurlijk) maar ook Pechstein, Kirchner, Macke, Picasso, Nolde, Rottluf, Klee, Kokoschka. Een bezoekje waard dus, al is niet alles even mooi. Zeker de expo met werken van Joseph Beuys valt wat tegen, en een installatie van een kamer met hekken met prikkeldraad als een concentratiekamp, met bestek op de vloer en een koffer om mee te nemen door de installatie is ronduit macaber, maar de rest maakt het meer dan goed. Een mooi museum!
Van Arp bis Picasso. Die Sammlung der Fondation des Treilles – Picasso Museum, Münster, Duitsland
Omdat de expositie Von Arp bis Picasso. Die Sammlung der Fondation des Treilles de laatste week in gaat, rij ik gauw nog naar Duitsland. De expositie omvat een aantal mooie werken van onder andere Picasso zelf (lijntekeningen vooral), twee werken van Arp (dat aantal viel een beetje tegen). Maar ook Brauner (zie afbeelding), Léger, Dubuffet, Ernst en meer kunstenaars zijn in de tentoonstelling terug te vinden. Er hing zelfs een heel eenvoudige Klee. De expositie Giganten, die tegelijkertijd te zien is, is ook interessant. Niet zo zeer vanwege de klassieke werken of de Afrikaanse maskers, maar vanwege de lijntekeningen met Picasso’s interpretaties en settings. Weer de moeite waard!
Mythos Heimat, Landesmuseum – Hannover, Duitsland
Het Landesmuseum bestaat uit verschillende soorten musea: natuurhistorisch, een muntenkabinet, kunst uit de kolonieën maar bovenal de expositie Mythos Heimat. Van Europese impressionisten tot expressionisten. Een paar oude bekenden zoals Maurice Denis, Paul Signac, Odilon Redon en Piet Mondriaan (Kerk in Domburg) en een aantal voor mij nieuwe zoals Paula Modersohn Becker, Lovis Corint en Ivo Hauptmann. Een mooie expositie!
Sprengel Museum – Hannover, Duitsland
Hannover staat bekend als de stad van kunstenares Niki de St Phalle. Ooit doneerde zij 77 werken aan de stad en het bekendst daarvan zijn de 3 Nana’s die op de Leibnizufer staan. Maar het Sprengel Museum heeft ook een (flink) aantal van haar werken. De expositie met haar werken was dan ook enigszins teleurstellend: waar ik een uitgebreide overzichtstentoonstelling verwachtte door de aankondigingen, bleek het één zaal met vooral schaalmodellen van haar Tarot-tuin te zijn, aangevuld met een paar andere werken. De expositie was natuurlijk wel de moeite waard maar veel beperkter dan verwacht. Dat werd door de overige exposities, 130% Sprengel Sammlung Pur, Klassische Moderne en Geburt der Moderne, meer dan goed gemaakt. De lijst met kunstenaars was bijna eindeloos: mijn favorieten Klee (verrassend veel werken) en Von Jawlensky natuurlijk, maar ook Dubuffet, Picasso, Calder, Nay, Lynn Chadwick, Léger, Baselitz, Bacon, Dumas, Kirchner, Beckmann, Kollwitz, Macke, Munch en Nolde. Een fantastisch bezoek dus, dat ik iedereen aan kan raden!
Alberto Giacometti. Meisterwerke aus die Fondation Maeght – Kunstmuseum Picasso, Münster
De expositie van Giacometti, die ik voornamelijk van zijn potlooddunne, uitgerekte sculpturen ken, stond al een hele tijd op mijn to-do-lijstje. En vandaag, met een avondopenstelling tot 20.00 uur, was daar zo maar ineens de tijd voor. En de expositie was een mooie verrassing, want naast de uitgerekte sculpturen waren er ook werken uit zijn begintijd, waarin meer Afrikaanse invloeden in zijn werk zichtbaar waren. En natuurlijk de sculpturen van zijn broer Diego. Maar mijn favorieten zijn toch wel Skull, Spoon Woman en The Couple. En ook in de vaste collectie van het museum, grafieken van Picasso, hingen werken die ik nog niet eerder had gezien. Zeer de moeite waard.
Spot On. Meisterwerke der Hamburger Kunsthalle – Hamburger Kunsthalle, Hamburg
Tijdens de verbouwing van een substantieel deel van de Hamburger Kunsthalle, de oude gebouwen, is er in het souterrain de expositie van meestwerken van dit indrukwekkende museum: van oude meesters, via impressionisme, postimpressionisme en kubisme naar de moderne kunst. Het eerste gedeelte (oude meesters) ben ik zo door, maar bij Madame Hériot van Renoir (die lichtelijk doet denken aan Breitners meisjes in kimono) gaat het tempo omlaag. Mooie werken van Derain, Munch, Gris, Braque, Leger, Hodler, Dufy. Schitterende werken zijn er van Kirchner, Rottluff, Pechstein en Klee. En als afsluiter is er de popart, zoals de reeks zelfportretten van Andy Warhol. Zelfs in de vorm van enkele hightlights uit de vaste collectie is een bezoek aan dit museum de moeite al waard!
Fuego Blanco (White Fire). The Kunstmuseum Basel Modern Collection – Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid, Spanje
Op zondagmiddag kun je gratis naar (een beperkt gedeelte van) het Museo Reina Sofia. Ik kwam voor de expositie Fuego Blanco en die was, net als de ruimte waar de Guernica van Picasso hangt, gewoon geopend. De expositie is enorm indrukwekkend: met alleen maar klinkende namen uit een periode uit de kunst die mij het meest aanspreekt: van Nolde, Ernst en Munch tot Rothko, Warhol en Johns. Allemaal werken die ik erg fraai vond. Maar ook met sculpturen van Alexander Calder, eens niet lange dunne uitgerekte sculpturen maar fraaie Giacometti’s en een werk van On Kawara, waar ik niet eerder werken van gezien heb. Maar het absolute hoogtepunt hier zijn voor mij de verschillende Paul Klee’s: bijzonder mooi en een fijne verrassing! Een erg goede expositie! Aanvullend zijn ook de ruimten rond het werk Guernica van Picasso geopend, met meer werken van Picasso, Braque, Gris en tijdgenoten. En in de mooie binnentuin vind je nog een drietal sculpturen. Al met al een bezoek zeker waard, dit museum!
El Museo de Arte Thyssen-Bornemisza – Madrid, Spanje
In het Museo Thyssen, officieel El Museo de Arte Thyssen-Bornemisza, ben ik vooral geïnteresseerd in een gedeelte van de vaste collectie. Ik begin dan ook bij zaal 28 ongeveer. De artiesten lopen van Degas, Derain en Bonnard tot Kirchner, Pechtstein en Jawlensky. Van deze laatste is het werk Red Veil mijn favoriet, maar ook een mooie Berthe Morisot (Reclining nude shepherdess) en de werken van Kirchner maken mij erg blij. Daarnaast zijn er een aantal schilders die ik niet eerder op het netvlies had, bijvooreeld Georg Tappert en Henri Manguin. Het meest verrassend vond ik een aantal niet-abstracte werken van Wassily Kandinsky. Aanvullend is er de Carmen Thyssen-Bornemisza Collection, met veel van dezelfde kunstenaars met nog meer geweldige werken. Als mooie afsluiter is er het gastwerk Gilt van Robert Rauschenberg, dat tijdelijk een plaats in het museum heeft. Alleen de vaste collectie van Museo Thyssen is een bezoek al ruim waard!
Museo de los Concilios y de Cultura Visigoda – Toledo, Spanje
Voor een magere 1 euro heb je toegang tot het Museo de los Concilios y de cultura Visigoda, gelegen op een hoog punt in het historische centrum van Toledo, gevestigd in een voormalige kerk. Ik moest even opzoeken wat Visigoda betekende maar het komt neer op een Oost-Germaanse cultuur, ongeveer gelijktijdig met het Romeinse rijk. In het museum vind je reliëfs en gebeeldhouwde delen van bouwwerken, details uit het kerkelijk verleden en fraaie fresco’s uit de Spaans-Arabische geschiedenis van het gebouw. En die laatste vond ik natuurlijk het meest interessant. Een leuk uitstapje uit de mooie buitenlucht van Toledo.
Bridgestone Museum of Art – Tokyo, Japan
Op de valreep van een jarenlange renovatie (m.i.v. mei 2015) heb ik het Bridgestone Museum of Art in Tokyo bezocht: wederom een museum met een verzameling Westerse werken die lopen van impressionisme tot fauvisme, kubisme en abstractie, aangevuld met westers schilderende Japanse kunstenaars. In een glimmend mooi gebouw tussen de grote gebouwen van multinationals naast het Tokyo Station worden in de expositie Best of the Best de mooiste werken van dit museum tentoongesteld. En mooi zijn ze: Monet, Cézanne, Manet, Renoir, Picasso, Bonnard, Van Gogh, Gaugain, Mondriaan en Van Dongen. Een bijna eindeloze namen van schilders die ik geweldig vind. En naast de schilderen zijn er ook een redelijk aantal sculpturen te bewonderen. En schilderijen van schilders die me minder aanspreken, zoals Modigliani, Miro, Kandinsky. Maar de toppers zijn toch wel een mooie Klee (toch altijd een van mijn favorieten), een erg mooie Matisse (Woman with blue bodice) maar ook geheel onverwacht een Jackson Pollock (Nr. 2, 1951). Wat ben ik blij dat ik dit museum nog kon inpassen!
POLA Museum of Art – Gora, Japan
Weggestopt, ver van Tokyo, achter het dorp Hakone, de toegangspoort voor uitzicht op Mount Fuji, ligt het bijzondere POLA Museum of Art. In de bosrijke bergachtige omgeving springt het architectonische ontwerp van het moderne museum meteen in het oog. De collectie binnen is nog fraaier. Op het moment dat ik bezoek, is er de expositie Cézanne, Pioneer of Modern Art. Een erg mooie verzameling van werken van Cézanne en tijdgenoten uit diverse musea in Japan. Maar dat is niet het enige. De vaste collectie bestaat uit schitterende werken van Gaugain, Van Gogh, Monet, Renoir, Picasso en ga zo maar door. Maar ook een enkele Modigliani en Kandinsky. Ik ben onder de indruk! Ook zijn er een aantal werken te vinden van Japanse schilders die in navolging op deze artiesten op Westerse wijze gingen schilderen (zoals het mooie Profile of a woman van Fujishima Tageji), maar de nadruk ligt op de rijkdom aan Westerse artiesten. Mocht je ooit in de buurt komen, dan is de trip hier naartoe een must!
National Museum of Western Art – Tokyo, Japan
Vlakbij mijn hotel in Ueno, Tokyo zie ik bordjes wijzen naar het National Museum of Western Art. Als ik op het internet lees dat het museum vooral impressionistische schilders in huis heeft én het de volgende dag weer blijkt te regenen, is de keuze snel gemaakt: ik ga! En de collectie is indrukwekkend. Buiten op het plein voor het museum vind je al een aantal mooie sculpturen van Rodin. Je komt binnen bij 17e tot 19e eeuwse schilders, waaronder een heel groot aantal oude Nederlandse meesters maar die hebben niet direct mijn interesse. Maar als ik dan bij de laat 19e eeuwse en 20e eeuwse schilders kom, ben ik blij verrast. Schitterende werken van Manet, Monet, Derain, Bernard, Toulouse-Lautrec, Picasso. Geweldig. Maar het meest ben ik nog verrast door het feit dat er twee Kees van Dongen’s hangen, waarvan de vrouw met tulband heel erg fraai is. Een absolute aanrader, hoe bizar het ook lijkt om dit museum op deze plek te bekijken.