Als ik research welke musea interessante exposities hebben in die 1,5 dag dat ik in Parijs ben, zie ik dat de Bridgestone-collectie die ik 2 jaar geleden net voor sluiting van het Bridgestone Museum of Art in Tokio zag, nu in Parijs is. Die mag ik dus niet overslaan. En alweer zijn de werken indrukwekkend. Je mag er niet fotograferen, dus moet ik uit mijn hoofd terughalen wat ik gezien heb: naast schitterende werken van Monet, Renoir, en Cézanne hangen er ook werken van Matisse, Picasso, Pollock (jeej!) en Shiraga. Maar ook Giacometti en een heel mooie Klee (Island, 1932). Een brede verzameling die me, net als twee jaar geleden, heel blij maakt! En als leuk extraatje mag je ook de waterlelie-collectie van de Orangerie nog in. En ook daar word ik gelukkig van! Een fantastisch bezoek!
Category Archives: europees
Fondation Maeght – St Paul de Vence, Frankrijk
Na een directe bus vanuit Nice en een steile wandeling de berg op kom ik tien minuten voor openingstijd aan bij Fondation Maeght. Het personeel is het meest ongeïntereseerde, onvriendelijke museumpersoneel dat ik ooit ben tegengekomen. Ik had me erg op dit museum verheugd maar het viel tegen. Niet alleen moet je het absurde bedrag van 5 euro betalen om foto’s te moeten maken (bovenop 15 euro entree), ook is een groot deel van de vaste collectie niet aanwezig vanwege de tijdelijke expositie van Pascal Pinaud. Zijn werken boeien mij niet echt, met uitzondering van de werken van blauw licht en het werk Mars, 3 lichtbakletters P. De werken binnen die er staan, zijn meteen ook interessant: Calder, Miró, Giacometti, Bonnard en Hantaï bijvoorbeeld. En natuurlijk de beeldentuin met werken van Barbara Hepworth, Chillida, Pol Bury, Braque, Leger en Calder. Ook de beeldentuin van Miró is mooi, verweerd maar interessant. En als afsluiter is er het terras met de sculpturen van Alberto Giacometti. Dus niet geheel ontevreden maar toch wat teleurgesteld na mijn hoge verwachtingen verliet ik uiteindelijk het museum.
Vismara collectie / Grassi collectie. Galleria d’Arte Moderna – Milaan, Italië
Het GAM Milaan huist werken van met name de 18e en 19e eeuw, aangevuld met een aantal verzamelingen van rijke Italianen. Twee van deze collecties hadden mijn interesse. Door de onlogische opbouw in de oude villa, moest ik me door redelijk veel donkere, sombere schilderijen heen worstelen voor ik bij de door mij te bezoeken Vismara en Grassi collecties aankwam. Een nogal eclectisch museum, en dan druk ik me voorzichtig uit. Gek genoeg werden er ook werken midden in het gangpad uitgestald. Een hele rij travertin blokken voor een wand met schilderijen deed mij vermoeden: Carl Andre. En dat klopte. Nogal verrassend, om bijna te struikelen over wat in essentie ook een waardevol kunstwerk is. En al was het een zoekplaatje, waarin ik ook interessante Italiaanse werken tegenkwam, zoals het impressionistische Campagna con alberi van Arturo Tosi, de werken waar ik speciaal voor kwam, heb ik gezien. Allemaal enkele werken van Bonnard, Renoir, Dufy, Liebermann, van Gogh, Vuillard en een fletse, wat tegenvallende Gaugain weggestopt in een zijpaadje. Al met al een mooie opbrengst. En met zoveel musea in één weekend, was het ook plezierig dat ook dit museum gratis toegankelijk was.
Museo del Novecento. Collection masterpieces of 20th century – Milaan, Italië
Op een zeer regenachtige ochtend ben ik blij dat ik het Museo del Novocento in de planning heb. Langs de rij in de regen wachtenden voor de Duomo, snel ik het moderne museum in. Het museum begint met een paar favorieten slash oude bekenden: de vuurtoren van Westkapelle van Mondriaan, een fraai Klee en een Modigliani. Ze leiden, chronologisch, een hele reeks van Italiaanse kunstenaars in: Boccioni (best mooi), Balla, Severini, de fletse maar mooie Morandi, Lillioni, Marini en Cassinari onder andere. Het is jammer dat de expositieruimtes zo ondoorgrondelijk in elkaar steken, want daardoor heb ik de Italiaanse pop-art (in een overgang naar het Palazzo Reale) moeten missen. Maar met nog meer musea in petto op deze regenachtige dag is dat misschien niet heel erg. De ontbrekende ‘buitenlanders’ die boven alleen een vervangend bordje hebben hangen, vind ik in de expositieruimte die je alleen buitenom in kunt. Werken van Braque, Chagall, Picasso’s, nog meer Modigliani’s en mijn favoriet: een odalisk van Matisse. Met natuurlijk nog wat Italianen er tussen. Een mooi bezoek! Een volgende keer maar op zoek naar de pop-art.
Museum Ostwall. Dortmunder U – Dortmund, Duitsland
Museum Ostwall heeft, naast de expositie van Niki de St Phalle, nog veel meer te bieden en wel in de vorm van de vaste collectie. Met klinkende namen als Tinguely, Beckmann, Modersohn-Becker, Jawlensky (een van mijn favorieten natuurlijk) maar ook Pechstein, Kirchner, Macke, Picasso, Nolde, Rottluf, Klee, Kokoschka. Een bezoekje waard dus, al is niet alles even mooi. Zeker de expo met werken van Joseph Beuys valt wat tegen, en een installatie van een kamer met hekken met prikkeldraad als een concentratiekamp, met bestek op de vloer en een koffer om mee te nemen door de installatie is ronduit macaber, maar de rest maakt het meer dan goed. Een mooi museum!
Van Arp bis Picasso. Die Sammlung der Fondation des Treilles – Picasso Museum, Münster, Duitsland
Omdat de expositie Von Arp bis Picasso. Die Sammlung der Fondation des Treilles de laatste week in gaat, rij ik gauw nog naar Duitsland. De expositie omvat een aantal mooie werken van onder andere Picasso zelf (lijntekeningen vooral), twee werken van Arp (dat aantal viel een beetje tegen). Maar ook Brauner (zie afbeelding), Léger, Dubuffet, Ernst en meer kunstenaars zijn in de tentoonstelling terug te vinden. Er hing zelfs een heel eenvoudige Klee. De expositie Giganten, die tegelijkertijd te zien is, is ook interessant. Niet zo zeer vanwege de klassieke werken of de Afrikaanse maskers, maar vanwege de lijntekeningen met Picasso’s interpretaties en settings. Weer de moeite waard!
Mythos Heimat, Landesmuseum – Hannover, Duitsland
Het Landesmuseum bestaat uit verschillende soorten musea: natuurhistorisch, een muntenkabinet, kunst uit de kolonieën maar bovenal de expositie Mythos Heimat. Van Europese impressionisten tot expressionisten. Een paar oude bekenden zoals Maurice Denis, Paul Signac, Odilon Redon en Piet Mondriaan (Kerk in Domburg) en een aantal voor mij nieuwe zoals Paula Modersohn Becker, Lovis Corint en Ivo Hauptmann. Een mooie expositie!
Sprengel Museum – Hannover, Duitsland
Hannover staat bekend als de stad van kunstenares Niki de St Phalle. Ooit doneerde zij 77 werken aan de stad en het bekendst daarvan zijn de 3 Nana’s die op de Leibnizufer staan. Maar het Sprengel Museum heeft ook een (flink) aantal van haar werken. De expositie met haar werken was dan ook enigszins teleurstellend: waar ik een uitgebreide overzichtstentoonstelling verwachtte door de aankondigingen, bleek het één zaal met vooral schaalmodellen van haar Tarot-tuin te zijn, aangevuld met een paar andere werken. De expositie was natuurlijk wel de moeite waard maar veel beperkter dan verwacht. Dat werd door de overige exposities, 130% Sprengel Sammlung Pur, Klassische Moderne en Geburt der Moderne, meer dan goed gemaakt. De lijst met kunstenaars was bijna eindeloos: mijn favorieten Klee (verrassend veel werken) en Von Jawlensky natuurlijk, maar ook Dubuffet, Picasso, Calder, Nay, Lynn Chadwick, Léger, Baselitz, Bacon, Dumas, Kirchner, Beckmann, Kollwitz, Macke, Munch en Nolde. Een fantastisch bezoek dus, dat ik iedereen aan kan raden!
Alberto Giacometti. Meisterwerke aus die Fondation Maeght – Kunstmuseum Picasso, Münster
De expositie van Giacometti, die ik voornamelijk van zijn potlooddunne, uitgerekte sculpturen ken, stond al een hele tijd op mijn to-do-lijstje. En vandaag, met een avondopenstelling tot 20.00 uur, was daar zo maar ineens de tijd voor. En de expositie was een mooie verrassing, want naast de uitgerekte sculpturen waren er ook werken uit zijn begintijd, waarin meer Afrikaanse invloeden in zijn werk zichtbaar waren. En natuurlijk de sculpturen van zijn broer Diego. Maar mijn favorieten zijn toch wel Skull, Spoon Woman en The Couple. En ook in de vaste collectie van het museum, grafieken van Picasso, hingen werken die ik nog niet eerder had gezien. Zeer de moeite waard.
Spot On. Meisterwerke der Hamburger Kunsthalle – Hamburger Kunsthalle, Hamburg
Tijdens de verbouwing van een substantieel deel van de Hamburger Kunsthalle, de oude gebouwen, is er in het souterrain de expositie van meestwerken van dit indrukwekkende museum: van oude meesters, via impressionisme, postimpressionisme en kubisme naar de moderne kunst. Het eerste gedeelte (oude meesters) ben ik zo door, maar bij Madame Hériot van Renoir (die lichtelijk doet denken aan Breitners meisjes in kimono) gaat het tempo omlaag. Mooie werken van Derain, Munch, Gris, Braque, Leger, Hodler, Dufy. Schitterende werken zijn er van Kirchner, Rottluff, Pechstein en Klee. En als afsluiter is er de popart, zoals de reeks zelfportretten van Andy Warhol. Zelfs in de vorm van enkele hightlights uit de vaste collectie is een bezoek aan dit museum de moeite al waard!
Fuego Blanco (White Fire). The Kunstmuseum Basel Modern Collection – Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid, Spanje
Op zondagmiddag kun je gratis naar (een beperkt gedeelte van) het Museo Reina Sofia. Ik kwam voor de expositie Fuego Blanco en die was, net als de ruimte waar de Guernica van Picasso hangt, gewoon geopend. De expositie is enorm indrukwekkend: met alleen maar klinkende namen uit een periode uit de kunst die mij het meest aanspreekt: van Nolde, Ernst en Munch tot Rothko, Warhol en Johns. Allemaal werken die ik erg fraai vond. Maar ook met sculpturen van Alexander Calder, eens niet lange dunne uitgerekte sculpturen maar fraaie Giacometti’s en een werk van On Kawara, waar ik niet eerder werken van gezien heb. Maar het absolute hoogtepunt hier zijn voor mij de verschillende Paul Klee’s: bijzonder mooi en een fijne verrassing! Een erg goede expositie! Aanvullend zijn ook de ruimten rond het werk Guernica van Picasso geopend, met meer werken van Picasso, Braque, Gris en tijdgenoten. En in de mooie binnentuin vind je nog een drietal sculpturen. Al met al een bezoek zeker waard, dit museum!
El Museo de Arte Thyssen-Bornemisza – Madrid, Spanje
In het Museo Thyssen, officieel El Museo de Arte Thyssen-Bornemisza, ben ik vooral geïnteresseerd in een gedeelte van de vaste collectie. Ik begin dan ook bij zaal 28 ongeveer. De artiesten lopen van Degas, Derain en Bonnard tot Kirchner, Pechtstein en Jawlensky. Van deze laatste is het werk Red Veil mijn favoriet, maar ook een mooie Berthe Morisot (Reclining nude shepherdess) en de werken van Kirchner maken mij erg blij. Daarnaast zijn er een aantal schilders die ik niet eerder op het netvlies had, bijvooreeld Georg Tappert en Henri Manguin. Het meest verrassend vond ik een aantal niet-abstracte werken van Wassily Kandinsky. Aanvullend is er de Carmen Thyssen-Bornemisza Collection, met veel van dezelfde kunstenaars met nog meer geweldige werken. Als mooie afsluiter is er het gastwerk Gilt van Robert Rauschenberg, dat tijdelijk een plaats in het museum heeft. Alleen de vaste collectie van Museo Thyssen is een bezoek al ruim waard!
Museo de los Concilios y de Cultura Visigoda – Toledo, Spanje
Voor een magere 1 euro heb je toegang tot het Museo de los Concilios y de cultura Visigoda, gelegen op een hoog punt in het historische centrum van Toledo, gevestigd in een voormalige kerk. Ik moest even opzoeken wat Visigoda betekende maar het komt neer op een Oost-Germaanse cultuur, ongeveer gelijktijdig met het Romeinse rijk. In het museum vind je reliëfs en gebeeldhouwde delen van bouwwerken, details uit het kerkelijk verleden en fraaie fresco’s uit de Spaans-Arabische geschiedenis van het gebouw. En die laatste vond ik natuurlijk het meest interessant. Een leuk uitstapje uit de mooie buitenlucht van Toledo.
Bridgestone Museum of Art – Tokyo, Japan
Op de valreep van een jarenlange renovatie (m.i.v. mei 2015) heb ik het Bridgestone Museum of Art in Tokyo bezocht: wederom een museum met een verzameling Westerse werken die lopen van impressionisme tot fauvisme, kubisme en abstractie, aangevuld met westers schilderende Japanse kunstenaars. In een glimmend mooi gebouw tussen de grote gebouwen van multinationals naast het Tokyo Station worden in de expositie Best of the Best de mooiste werken van dit museum tentoongesteld. En mooi zijn ze: Monet, Cézanne, Manet, Renoir, Picasso, Bonnard, Van Gogh, Gaugain, Mondriaan en Van Dongen. Een bijna eindeloze namen van schilders die ik geweldig vind. En naast de schilderen zijn er ook een redelijk aantal sculpturen te bewonderen. En schilderijen van schilders die me minder aanspreken, zoals Modigliani, Miro, Kandinsky. Maar de toppers zijn toch wel een mooie Klee (toch altijd een van mijn favorieten), een erg mooie Matisse (Woman with blue bodice) maar ook geheel onverwacht een Jackson Pollock (Nr. 2, 1951). Wat ben ik blij dat ik dit museum nog kon inpassen!
POLA Museum of Art – Gora, Japan
Weggestopt, ver van Tokyo, achter het dorp Hakone, de toegangspoort voor uitzicht op Mount Fuji, ligt het bijzondere POLA Museum of Art. In de bosrijke bergachtige omgeving springt het architectonische ontwerp van het moderne museum meteen in het oog. De collectie binnen is nog fraaier. Op het moment dat ik bezoek, is er de expositie Cézanne, Pioneer of Modern Art. Een erg mooie verzameling van werken van Cézanne en tijdgenoten uit diverse musea in Japan. Maar dat is niet het enige. De vaste collectie bestaat uit schitterende werken van Gaugain, Van Gogh, Monet, Renoir, Picasso en ga zo maar door. Maar ook een enkele Modigliani en Kandinsky. Ik ben onder de indruk! Ook zijn er een aantal werken te vinden van Japanse schilders die in navolging op deze artiesten op Westerse wijze gingen schilderen (zoals het mooie Profile of a woman van Fujishima Tageji), maar de nadruk ligt op de rijkdom aan Westerse artiesten. Mocht je ooit in de buurt komen, dan is de trip hier naartoe een must!
National Museum of Western Art – Tokyo, Japan
Vlakbij mijn hotel in Ueno, Tokyo zie ik bordjes wijzen naar het National Museum of Western Art. Als ik op het internet lees dat het museum vooral impressionistische schilders in huis heeft én het de volgende dag weer blijkt te regenen, is de keuze snel gemaakt: ik ga! En de collectie is indrukwekkend. Buiten op het plein voor het museum vind je al een aantal mooie sculpturen van Rodin. Je komt binnen bij 17e tot 19e eeuwse schilders, waaronder een heel groot aantal oude Nederlandse meesters maar die hebben niet direct mijn interesse. Maar als ik dan bij de laat 19e eeuwse en 20e eeuwse schilders kom, ben ik blij verrast. Schitterende werken van Manet, Monet, Derain, Bernard, Toulouse-Lautrec, Picasso. Geweldig. Maar het meest ben ik nog verrast door het feit dat er twee Kees van Dongen’s hangen, waarvan de vrouw met tulband heel erg fraai is. Een absolute aanrader, hoe bizar het ook lijkt om dit museum op deze plek te bekijken.
Hockney, Picasso, Tinguely en meer… – Noordbrabants Museum, Den Bosch
Een bezoek aan de Collectie Würth stond al op mijn verlanglijstje sinds een expositie van Hundertwasser waar ik net te laat voor was, een aantal jaren geleden. Het magazine Spoor met daarin de expositie Hockney, Picasso, Tinguely en meer… in het Noordbrabants Museum en het Boekenweekgeschenk om gratis een dag te reizen zijn een mooie samenloop van omstandigheden. En zo sta ik op zondagmiddag voor een vreselijk druk Noordbrabants Museum. Langs een expositie van werken van Jan Sluijsters (die ik op weg naar buiten beter bekijk) haast ik me naar de hoofdexpositie en sta oog in oog met een fraaie Hockney, uit een reeks waar ik eerder werken uit zag. Hoogtepunt van deze expositie is voor mij de installatie L’Illumination van Niki de St Phalle en Jean Tinguely, maar ook bijzonder mooi zijn de Kirchner (Negertänzerin), een Warhol, Lichtenstein, sculpturen van Max Ernst, Henry Moore, Jean D’Arp en ga zo maar door. De expositie is erg divers en daardoor ook erg interessant. Eén zaal is gevuld met een aantal grote werken van Hockney, de andere zalen met onder andere een tweetal schilderijen van Picasso, Chagall en een zestal Tinguely’s. Ik kan deze expositie aan iedereen aanraden: absoluut de moeite waard!
Monet, Gaugain, van Gogh. Inspiration Japan – Museum Folkwang, Essen, Duitsland
De expositie Monet, Gaugain, van Gogh. Inspiration Japan trekt me niet alleen aan vanwege de klinkende namen, het thema Japan is ook interessant omdat ik Van Gogh’s werken met Japanse invloed altijd al fraai heb gevonden. Maar met een reis naar Japan in het vooruitzicht, trekt deze expo natuurlijk des te meer. Het is een combinatie van Japanse werken, ook deze van klinkende namen zoals Utagawa Hiroshige, Katsushika Hokusai and Kitagawa Utamaro, en werken die erdoor geinspireerd zijn. Jammer genoeg haal ik dat niet altijd uit de werken zelf (een aantal werken die meer herkenbaar de invloed tonen hangen in het Van Gogh Museum in Amsterdam) maar het is hoe dan ook een schitterende expositie. Een rondje langs de reguliere collectie van het museum is ook (weer) de moeite waard. Een aanrader, dit museum!
Das Nackte Leben. LWL-Museum für Kunst und Kultur – Münster, Duitsland
Het gloednieuwe LWL-Museum für Kunst und Kultur in Münster is indrukwekkend: het nieuwe gebouw is fraai en verbindt het oude gebouw met de nieuwsbouw op vloeiende wijze. De expositie Das Nacktes Leben, met drie werken van Hockey en beduidend meer van Bacon, Freud, Uglow, veel (sombere, donkere, dikke werken ) van Auerbach en nog enkele andere kunstenaars is mooi maar niet helemaal mijn smaak. De kamers met werken van Macke en de ‘Moderne’, met onder andere Kirchner, Pechstein en Jawlensky spreken me veel meer aan. Er hangt zelfs een verdwaalde Stella en gecombineerd maken ze dit een museum dat een bezoek zeker waard is!
Rubens, Van Dyck en Jordaens. De Vlaamse Barok – Rijksmuseum Twenthe, Enschede
Hoewel de stijl van de Vlaamse barok me niet direct aanspreekt, vond ik dat ik deze expositie zo dicht bij huis niet mocht missen. De schilderijen van Rubens, Van Dyck en Jordaens, aangevuld met nog een aantal andere schilders vormen samen een mooie expositie en zijn nog te zien tot eind september in het Rijksmuseum Twenthe.