Museum Ostwall heeft, naast de expositie van Niki de St Phalle, nog veel meer te bieden en wel in de vorm van de vaste collectie. Met klinkende namen als Tinguely, Beckmann, Modersohn-Becker, Jawlensky (een van mijn favorieten natuurlijk) maar ook Pechstein, Kirchner, Macke, Picasso, Nolde, Rottluf, Klee, Kokoschka. Een bezoekje waard dus, al is niet alles even mooi. Zeker de expo met werken van Joseph Beuys valt wat tegen, en een installatie van een kamer met hekken met prikkeldraad als een concentratiekamp, met bestek op de vloer en een koffer om mee te nemen door de installatie is ronduit macaber, maar de rest maakt het meer dan goed. Een mooi museum!
Category Archives: expressionisme
Kunstmuseum Bochum – Bochum, Duitsland
Duitsland kent bijzonder veel musea met collecties die mij aanspreken. Meestal zijn het niet de Sonderausstellungen maar de vaste collecties die mij aanspreken: veel expressionisten, fauvisten, Blaue Reiter en ga zo maar door. In Bochum is de optelsom van bijvoorbeeld Arp, Lucebert, Constant, Moore, Jorn, Bacon en Morgner genoeg om mij te trekken. Het museum is niet bijzonder groot, en op deze derde kerstdag heb ik het museum voor mij alleen, maar als je in de buurt bent is het museum zeker een bezoek waard!
Mythos Heimat, Landesmuseum – Hannover, Duitsland
Het Landesmuseum bestaat uit verschillende soorten musea: natuurhistorisch, een muntenkabinet, kunst uit de kolonieën maar bovenal de expositie Mythos Heimat. Van Europese impressionisten tot expressionisten. Een paar oude bekenden zoals Maurice Denis, Paul Signac, Odilon Redon en Piet Mondriaan (Kerk in Domburg) en een aantal voor mij nieuwe zoals Paula Modersohn Becker, Lovis Corint en Ivo Hauptmann. Een mooie expositie!
Sprengel Museum – Hannover, Duitsland
Hannover staat bekend als de stad van kunstenares Niki de St Phalle. Ooit doneerde zij 77 werken aan de stad en het bekendst daarvan zijn de 3 Nana’s die op de Leibnizufer staan. Maar het Sprengel Museum heeft ook een (flink) aantal van haar werken. De expositie met haar werken was dan ook enigszins teleurstellend: waar ik een uitgebreide overzichtstentoonstelling verwachtte door de aankondigingen, bleek het één zaal met vooral schaalmodellen van haar Tarot-tuin te zijn, aangevuld met een paar andere werken. De expositie was natuurlijk wel de moeite waard maar veel beperkter dan verwacht. Dat werd door de overige exposities, 130% Sprengel Sammlung Pur, Klassische Moderne en Geburt der Moderne, meer dan goed gemaakt. De lijst met kunstenaars was bijna eindeloos: mijn favorieten Klee (verrassend veel werken) en Von Jawlensky natuurlijk, maar ook Dubuffet, Picasso, Calder, Nay, Lynn Chadwick, Léger, Baselitz, Bacon, Dumas, Kirchner, Beckmann, Kollwitz, Macke, Munch en Nolde. Een fantastisch bezoek dus, dat ik iedereen aan kan raden!
Ontdek het moderne – Gemeentemuseum, Den Haag
Op zoek naar de expositie van Klimt & Schiele kom ik in de galerie ‘Ontdek de modernen’ terecht. Naast een flink aantal werken van Francis Bacon, waarvan ik me niet kan herinneren dat ik ze hier eerder gezien heb, zijn er ook sculpturen van artiesten die ik onlangs nog in Bilbao en Madrid zag. Zo is er bijvoorbeeld Spider Couple van de Franse Louise Bourgeois (fraai) en Clouds and caverns (spreekt mij niet aan), een kunstenares waar ik pas in Bilbao kennis mee maakte via het werk Maman. Of bijvoorbeeld een bijzonder klein werkje van Amerikaans minimalist Carl Andre, een van de twee werken van zijn hand in het Gemeentemuseum. Van hem zag ik vorig jaar in Madrid een expositie. Een werk van Kirchner (Cscardasdanseressen) overtuigt me er ook nu weer van dat zijn werken en het expressionisme tot mijn favorieten behoren. Maar ook een impressionistisch werk van Monet (Waterlelies) blijft indrukwekkend. Vervolgens doe ik nog even Mondriaan en De Stijl aan. Dat Mondriaan niet alleen abstract geschilderd heeft, wist ik al en veel nieuws en/of bijzonders tref ik hier dan ook niet aan, op het werk Aronskelken na. De expositie van Jan Toorop doe ik vluchtig aan, maar ik kan er niet echt warm voor lopen. Hoewel zijn pointillistische werken best fraai zijn, en sommige andere deprimerend grauw en lelijk, kan ik er niet veel energie voor opbrengen.
De oase van Matisse – Stedelijk Museum, Amsterdam
De expositie De oase van Matisse verrast me op positieve wijze: de cut-outs krijgen in de media bijzonder veel aandacht maar de werken die de ontwikkeling van Matisse en zijn tijdgenoten laten zien zijn voor mij nog veel interessanter. De fauvistische insteek in het werk van Matisse spreekt me zeer aan en de kleurrijke schilderijen van odalisken in het bijzonder, met hun kleurrijkheid en exotische uitstraling. De ca. 100 werken in de collectie zijn van klinkende namen: Malevitz, Mondriaan, Picasso en zelfs Braque. Maar ook een mooie Breitner met een meisje in kimono, die veel meer een close-up is dan andere soortgelijke werken. Een bijzonder mooie expo, absoluut aan te raden!
Spot On. Meisterwerke der Hamburger Kunsthalle – Hamburger Kunsthalle, Hamburg
Tijdens de verbouwing van een substantieel deel van de Hamburger Kunsthalle, de oude gebouwen, is er in het souterrain de expositie van meestwerken van dit indrukwekkende museum: van oude meesters, via impressionisme, postimpressionisme en kubisme naar de moderne kunst. Het eerste gedeelte (oude meesters) ben ik zo door, maar bij Madame Hériot van Renoir (die lichtelijk doet denken aan Breitners meisjes in kimono) gaat het tempo omlaag. Mooie werken van Derain, Munch, Gris, Braque, Leger, Hodler, Dufy. Schitterende werken zijn er van Kirchner, Rottluff, Pechstein en Klee. En als afsluiter is er de popart, zoals de reeks zelfportretten van Andy Warhol. Zelfs in de vorm van enkele hightlights uit de vaste collectie is een bezoek aan dit museum de moeite al waard!
Fuego Blanco (White Fire). The Kunstmuseum Basel Modern Collection – Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Madrid, Spanje
Op zondagmiddag kun je gratis naar (een beperkt gedeelte van) het Museo Reina Sofia. Ik kwam voor de expositie Fuego Blanco en die was, net als de ruimte waar de Guernica van Picasso hangt, gewoon geopend. De expositie is enorm indrukwekkend: met alleen maar klinkende namen uit een periode uit de kunst die mij het meest aanspreekt: van Nolde, Ernst en Munch tot Rothko, Warhol en Johns. Allemaal werken die ik erg fraai vond. Maar ook met sculpturen van Alexander Calder, eens niet lange dunne uitgerekte sculpturen maar fraaie Giacometti’s en een werk van On Kawara, waar ik niet eerder werken van gezien heb. Maar het absolute hoogtepunt hier zijn voor mij de verschillende Paul Klee’s: bijzonder mooi en een fijne verrassing! Een erg goede expositie! Aanvullend zijn ook de ruimten rond het werk Guernica van Picasso geopend, met meer werken van Picasso, Braque, Gris en tijdgenoten. En in de mooie binnentuin vind je nog een drietal sculpturen. Al met al een bezoek zeker waard, dit museum!
El Museo de Arte Thyssen-Bornemisza – Madrid, Spanje
In het Museo Thyssen, officieel El Museo de Arte Thyssen-Bornemisza, ben ik vooral geïnteresseerd in een gedeelte van de vaste collectie. Ik begin dan ook bij zaal 28 ongeveer. De artiesten lopen van Degas, Derain en Bonnard tot Kirchner, Pechtstein en Jawlensky. Van deze laatste is het werk Red Veil mijn favoriet, maar ook een mooie Berthe Morisot (Reclining nude shepherdess) en de werken van Kirchner maken mij erg blij. Daarnaast zijn er een aantal schilders die ik niet eerder op het netvlies had, bijvooreeld Georg Tappert en Henri Manguin. Het meest verrassend vond ik een aantal niet-abstracte werken van Wassily Kandinsky. Aanvullend is er de Carmen Thyssen-Bornemisza Collection, met veel van dezelfde kunstenaars met nog meer geweldige werken. Als mooie afsluiter is er het gastwerk Gilt van Robert Rauschenberg, dat tijdelijk een plaats in het museum heeft. Alleen de vaste collectie van Museo Thyssen is een bezoek al ruim waard!
Bridgestone Museum of Art – Tokyo, Japan
Op de valreep van een jarenlange renovatie (m.i.v. mei 2015) heb ik het Bridgestone Museum of Art in Tokyo bezocht: wederom een museum met een verzameling Westerse werken die lopen van impressionisme tot fauvisme, kubisme en abstractie, aangevuld met westers schilderende Japanse kunstenaars. In een glimmend mooi gebouw tussen de grote gebouwen van multinationals naast het Tokyo Station worden in de expositie Best of the Best de mooiste werken van dit museum tentoongesteld. En mooi zijn ze: Monet, Cézanne, Manet, Renoir, Picasso, Bonnard, Van Gogh, Gaugain, Mondriaan en Van Dongen. Een bijna eindeloze namen van schilders die ik geweldig vind. En naast de schilderen zijn er ook een redelijk aantal sculpturen te bewonderen. En schilderijen van schilders die me minder aanspreken, zoals Modigliani, Miro, Kandinsky. Maar de toppers zijn toch wel een mooie Klee (toch altijd een van mijn favorieten), een erg mooie Matisse (Woman with blue bodice) maar ook geheel onverwacht een Jackson Pollock (Nr. 2, 1951). Wat ben ik blij dat ik dit museum nog kon inpassen!
POLA Museum of Art – Gora, Japan
Weggestopt, ver van Tokyo, achter het dorp Hakone, de toegangspoort voor uitzicht op Mount Fuji, ligt het bijzondere POLA Museum of Art. In de bosrijke bergachtige omgeving springt het architectonische ontwerp van het moderne museum meteen in het oog. De collectie binnen is nog fraaier. Op het moment dat ik bezoek, is er de expositie Cézanne, Pioneer of Modern Art. Een erg mooie verzameling van werken van Cézanne en tijdgenoten uit diverse musea in Japan. Maar dat is niet het enige. De vaste collectie bestaat uit schitterende werken van Gaugain, Van Gogh, Monet, Renoir, Picasso en ga zo maar door. Maar ook een enkele Modigliani en Kandinsky. Ik ben onder de indruk! Ook zijn er een aantal werken te vinden van Japanse schilders die in navolging op deze artiesten op Westerse wijze gingen schilderen (zoals het mooie Profile of a woman van Fujishima Tageji), maar de nadruk ligt op de rijkdom aan Westerse artiesten. Mocht je ooit in de buurt komen, dan is de trip hier naartoe een must!
National Museum of Western Art – Tokyo, Japan
Vlakbij mijn hotel in Ueno, Tokyo zie ik bordjes wijzen naar het National Museum of Western Art. Als ik op het internet lees dat het museum vooral impressionistische schilders in huis heeft én het de volgende dag weer blijkt te regenen, is de keuze snel gemaakt: ik ga! En de collectie is indrukwekkend. Buiten op het plein voor het museum vind je al een aantal mooie sculpturen van Rodin. Je komt binnen bij 17e tot 19e eeuwse schilders, waaronder een heel groot aantal oude Nederlandse meesters maar die hebben niet direct mijn interesse. Maar als ik dan bij de laat 19e eeuwse en 20e eeuwse schilders kom, ben ik blij verrast. Schitterende werken van Manet, Monet, Derain, Bernard, Toulouse-Lautrec, Picasso. Geweldig. Maar het meest ben ik nog verrast door het feit dat er twee Kees van Dongen’s hangen, waarvan de vrouw met tulband heel erg fraai is. Een absolute aanrader, hoe bizar het ook lijkt om dit museum op deze plek te bekijken.
Hockney, Picasso, Tinguely en meer… – Noordbrabants Museum, Den Bosch
Een bezoek aan de Collectie Würth stond al op mijn verlanglijstje sinds een expositie van Hundertwasser waar ik net te laat voor was, een aantal jaren geleden. Het magazine Spoor met daarin de expositie Hockney, Picasso, Tinguely en meer… in het Noordbrabants Museum en het Boekenweekgeschenk om gratis een dag te reizen zijn een mooie samenloop van omstandigheden. En zo sta ik op zondagmiddag voor een vreselijk druk Noordbrabants Museum. Langs een expositie van werken van Jan Sluijsters (die ik op weg naar buiten beter bekijk) haast ik me naar de hoofdexpositie en sta oog in oog met een fraaie Hockney, uit een reeks waar ik eerder werken uit zag. Hoogtepunt van deze expositie is voor mij de installatie L’Illumination van Niki de St Phalle en Jean Tinguely, maar ook bijzonder mooi zijn de Kirchner (Negertänzerin), een Warhol, Lichtenstein, sculpturen van Max Ernst, Henry Moore, Jean D’Arp en ga zo maar door. De expositie is erg divers en daardoor ook erg interessant. Eén zaal is gevuld met een aantal grote werken van Hockney, de andere zalen met onder andere een tweetal schilderijen van Picasso, Chagall en een zestal Tinguely’s. Ik kan deze expositie aan iedereen aanraden: absoluut de moeite waard!
Kunstkabinet. School of London. Auerbach, Freud & Kossoff – Joods Historisch Museum, Amsterdam
Na een expo in Duitsland rond de kerst met met name Auerbach en Freud wilde ik de expo School of London in het JHM ook graag zien. Maar wat schetste mijn verbazing? Het zijn maar 4 schilderijen, die in de aanloop naar de expo over Kitaj tentoongesteld worden in het Kunstkabinet van het JHM. Wel vier schilderijen die representatief zijn voor de kunstenaars maar toch… 4?! Omdat ik nog net even tijd had voor het museum sloot, heb ik ook de exposities Joden in de Cariben en Selamat Sjabbat bekeken. Een stukje geschiedenis die je op school niet krijgt. Interessant.
Monet, Gaugain, van Gogh. Inspiration Japan – Museum Folkwang, Essen, Duitsland
De expositie Monet, Gaugain, van Gogh. Inspiration Japan trekt me niet alleen aan vanwege de klinkende namen, het thema Japan is ook interessant omdat ik Van Gogh’s werken met Japanse invloed altijd al fraai heb gevonden. Maar met een reis naar Japan in het vooruitzicht, trekt deze expo natuurlijk des te meer. Het is een combinatie van Japanse werken, ook deze van klinkende namen zoals Utagawa Hiroshige, Katsushika Hokusai and Kitagawa Utamaro, en werken die erdoor geinspireerd zijn. Jammer genoeg haal ik dat niet altijd uit de werken zelf (een aantal werken die meer herkenbaar de invloed tonen hangen in het Van Gogh Museum in Amsterdam) maar het is hoe dan ook een schitterende expositie. Een rondje langs de reguliere collectie van het museum is ook (weer) de moeite waard. Een aanrader, dit museum!
Das Nackte Leben. LWL-Museum für Kunst und Kultur – Münster, Duitsland
Het gloednieuwe LWL-Museum für Kunst und Kultur in Münster is indrukwekkend: het nieuwe gebouw is fraai en verbindt het oude gebouw met de nieuwsbouw op vloeiende wijze. De expositie Das Nacktes Leben, met drie werken van Hockey en beduidend meer van Bacon, Freud, Uglow, veel (sombere, donkere, dikke werken ) van Auerbach en nog enkele andere kunstenaars is mooi maar niet helemaal mijn smaak. De kamers met werken van Macke en de ‘Moderne’, met onder andere Kirchner, Pechstein en Jawlensky spreken me veel meer aan. Er hangt zelfs een verdwaalde Stella en gecombineerd maken ze dit een museum dat een bezoek zeker waard is!
Ontdek het Moderne – Gemeentemuseum Den Haag
Naast de expo over Rothko heeft het Gemeentemuseum Den Haag op dit moment nog meer interessante exposities in huis. Memento Mori van Damien Hirst was aardig om te zien maar vooral interessant vond ik Ontdek het Moderne. Gebaseerd op de lijnen van beïnvloeding van de kunstenaars is een expo met een thematische opzet tot stand gebracht, met onder andere Kirchner (zeer fraaie werken), Jawlensky (indrukwekkend portret (zie links) maar ook zijn er werken te zien van Monet, Kandinsky, Picasso, Mondriaan, Bacon en Constant. En naast al dat moois trof ik er ook nog een Meisje in rode Kimono (Geesje Kwak) van Breitner aan! Een absolute aanrader, dit museum!
Permeke en de Vlaamse expressionisten – Rijksmuseum Twenthe, Enschede
De expositie in het Rijksmuseum Twenthe ‘Permeke en de Vlaamse expressionisten’ is kleiner dan ik verwachtte maar daarom niet minder interessant. De schilderijen van Permeke’s tijdgenoot De Smet spreken me meer aan dan van Permeke zelf. Beiden maakten gebruik van grillige, ruwe vormen voor de personen, veelal vissers, die zij schilderden. Donkere kleuren hebben de overhand, ook in de landschappen en stillevens. Een heel andere ontwikkeling dan bijvoorbeeld de Duitse expressionisten hebben doorgemaakt. Al met al een mooie maar sombere expositie. In het museum is ook nog steeds Paden naar het Paradijs te zien. Ik kan het niet anders betitelen dan ‘een eclectisch geheel’ maar dat komt misschien meer door het feit dat ik me niet voldoende kon focussen op de verbindende verhalen. De mooiste schilderijen vond ik, door het gehele museum heen, de schilderijen van Jan Sluijters. Maar ook zag ik er een mooie Monet. Absolute favoriet is Breitners ‘andere’ Meisje in witte kimono. Zie ook mijn post over Breitner in het Rijksmuseum Amsterdam https://cultuurbarbaar.daniellefrek.nl/?p=1082 .